Ένα από τα πιο εμβληματικά και ιστορικά κτίρια της Κομοτηνής η Τσανάκλειος Σχολή, επιτέλους μετά από δέκα χρόνια έργων και αρκετών άλλων ετών που προηγήθηκαν προετοιμασιών, στέκει αγέρωχη, ανακαινισμένη με σεβασμό στην αρχιτεκτονική της δομή και την εσωτερική της διαρρύθμιση και διάκοσμο, φωτίζοντας πραγματικά την Κομοτηνή ως ένα πραγματικό στολίδι!
Από το 2010 ξεκίνησαν τα έργα ανάπλασης της Τσανακλείου και εξελίχθηκαν σε τρεις φάσεις, οι οποίες χρηματοδοτήθηκαν και από το ΕΣΠΑ, ιδιαίτερα η δεύτερη φάση που ήταν και η πιο δαπανηρή.
Πρόκειται για ένα έργο που συνέδεσε και διαφορετικές διοικήσεις στο Δήμο Κομοτηναίων.
Σύμφωνα με τον Αντιδήμαρχο επί των Τεχνικών Έργων, Δημήτρη Καρασταύρου, η πρώτη φάση ξεκίνησε από το 2010 με πόρους του Δήμου της τάξης των 775.000 ευρώ.
Η πρώτη φάση αφορούσε καταρχάς την στατική ενίσχυση του κτιρίου, καθώς τα χρόνια που πέρασαν και οι διάφορες χρήσεις, με την τελευταία να είναι ως η Πρυτανεία του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, σίγουρα απαιτούσε την επούλωση των πληγών και κυρίως την στατική του επάρκεια.
Στη δεύτερη φάση κατά το έτος 2014 η οποία και χρηματοδοτήθηκε από το ΠΕΠ της Περιφέρειας ΑΜ-Θ, από το κομμάτι πολιτικής συνοχής του ΕΣΠΑ, ύψους 2,5 εκ ευρώ, αποτέλεσε και την πιο καίριας σημασίας παρέμβαση, καθώς περιελάμβανε την εσωτερική αποκατάσταση του κτιρίου.
Επι πλέον χρειάστηκε και μια τροποποίηση της μελέτης για την εσωτερική αποκατάσταση του ξύλινου ταβανιού, αλλά και η διαρρύθμιση του εσωτερικού χώρου με τις καμάρες, που αποκαλύφθηκαν και οι οποίες πάση θυσία έπρεπε να παραμείνουν αναλλοίωτες και μετά το πέρας των λεπτεπίλεπτων εργασιών εσωτερικής αποκατάστασης.
Ειδικότερα, η εσωτερική αποκατάσταση περιελάμβανε στατική ενίσχυση, φροντίδα των τοίχων και των δαπέδων, φωτισμό, όλα σύμφωνα με την προϋπάρχουσα αρχιτεκτονική και των στοιχείων που υπήρχαν, βασισμένη πια σε μια άλλη πιο σύγχρονη και στέρεα δομή.
Επίσης στην δεύτερη φάση της ανάπλασης της Τσανακλείου, έγιναν και εργασίες για την διευθέτηση του τεράστιου αύλειου χώρου, ο οποίος πια περιλαμβάνει και ένα μικρό θεατράκι!
Η Τρίτη και τελευταία φάση στοίχησε 305.000 ευρώ και αφορούσε την Διαμόρφωση του υποσταθμού της ΔΕΗ που υπήρχε στο χώρο, ενώ ολοκληρώθηκαν και οι εργασίες ανάπλασης στον αύλειο χώρο της Τσανακλείου.
Πια για το νέο και πλήρες ανακαινισμένο κτίριο της Τσανακλείου, έχουν ολοκληρωθεί και οι χρήσεις. Λειτουργεί η Βιβλιοθήκη της Κομοτηνής, λειτουργεί παιδική βιβλιοθήκη, σύμφωνα με τα …δεδομένα των επίπλων που ταιριάζουν στα δικά τους γούστα !!!
Φυσικά λειτουργεί και Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη, αλλά και αναγνωστήριο για του Φοιτητές της Κομοτηνής.
Από τις επόμενες ενέργειες είναι να λειτουργήσει και ένα πανέμορφο καφέ-αναψυκτήριο.
Στο κτίριο της Τσανακλείου, είναι και ο σχεδιασμός να μεταφερθεί το Μουσείο Καραθεοδωρή της Κομοτηνής, καθώς υπάρχει ο άνετος χώρος για να μπουν με μοντέρνο τρόπο τα εκθέματα ενός Μουσείου που έχει κάνει την Κομοτηνή διάσημη, μια και πολλά σχολεία την έχουν επισκεφθεί για να δουν από κοντά τα χειρόγραφα της μεγάλης μαθηματικής διάνοιας, που έλυνε τα προβλήματα του Αϊνστάιν για την διατύπωση της θεωρίας της σχετικότητας και όχι μόνο!
Οι ανακαινισμένοι χώροι της Τσανακλείου κάλλιστα μπορούν να φιλοξενήσουν μεγάλα εικαστικά γεγονότα, Εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, εκδηλώσεις πολιτισμού.
Μάλιστα στις σκέψεις του Δήμου είναι εκεί στην Τσανάκλειο, να γίνεται η επίσημη υποδοχή των υψηλών προσώπων και μεγάλων προσωπικοτήτων όταν η Κομοτηνή δέχεται αυτές τις υψηλές επισκέψεις. Ήδη το βάπτισμα του πυρός για τέτοιου είδους γεγονότα, έγινε με την υποδοχή και την απόδοση τιμών στην Θρακιώτισσα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου στην επίσημη γιορτή της πόλης στα Ελευθέρια. Ωστόσο, η Θράκη τα Ελευθέριά της τα έζησε φέτος βουβά και με όλες τις εκδηλώσεις και μάλιστα στην χρυσή επέτειο των 100 ετών να ακυρώνονται , λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.
Στις σκέψεις του Δήμου είναι να γίνονται εκεί και οι Πολιτικοί Γάμοι!
Το σίγουρο είναι πως στους στόχους του Δήμου είναι το κτίριο να έχει ανταποδοτικότητα στους πολίτες και όχι να κατακλυσθεί από προσωπαγείς θέσεις των αυτοδιοικητικών.
«Το κτίριο το ανακαινίσαμε για τους πολίτες και όχι για γραφεία αυτοδιοικητικών», υπογράμμισε με νόημα ο κ. Καρασταύρου.
«Βλέποντας ο κόσμος της Κομοτηνής, ντόπιοι και επισκέπτες την Τσάνακλειο να στέκει λαμπερή και αγέρωχη, εισπράττει το μήνυμα πως η τοπική κοινωνία της περιοχής, φροντίζει να έχει μια αειφορική σχέση με την ιστορία της τον πολιτισμό της, αλλά και την ανάπτυξή της με σεβασμό. Μια κοινωνία που δεν φροντίζει όλα αυτά, σίγουρα την περιμένει μια κατιούσα πορεία. Εμείς επιθυμούμε να δέσουμε την Τσανάκλειο με το Ιστορικό, Εμπορικό κέντρο της Πόλης της Κομοτηνής, το Βυζαντινό Φρούριο, το κτίριο της παλιάς Νομικής, μέσα από μια ιστορική διαδρομή και με τον σχεδιασμό με τον οποία καταρτίζουμε», τόνισε ο κ. Καρασταύρου.
Στους σχεδιασμούς της τωρινής Δημοτικής Αρχής είναι και η ανάπλαση του παλαιού Δικαστικού Μεγάρου, αλλά και επίσης των παλαιών Σφαγείων της Κομοτηνής.
«Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι η παραχώρηση των κτιρίων από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το Ίδρυμα Τέχνης και Παράδοσης. Στο μεταξύ εμείς εκπονούμε τον σχεδιασμό μας για , ούτως ώστε, μέχρι να γίνει η παραχώρηση στο Δήμο, να έχουμε ώριμες τις μελέτες για την αξιοποίηση προκειμένου να τα εντάξουμε σε προγράμματα του ΕΣΠΑ και να αναδέιξουμε και άλλα κτίρια και να τα αξιοποιήσουμε σε κυψέλες πολιτισμού για την πόλη μας. Το χρωστάμε στο παρεθλόν και στις μελλοντικές γενιές», τόνισε καταλήγοντας ο κ. Καρασταύρου.
Ένα κτίριο σύμβολο της Ιστορίας της Κομοτηνής: Τσανάκλειος : «Από σφραγίδα ιστορίας, γέφυρα μέλλοντος...»
«Ένα κτίριο που μπορεί και αντιπροσωπεύει διαχρονικά την ιστορία της πόλης μας, πρέπει να αποτελέσει και τη γέφυρα της Κομοτηνής προς το μέλλον. Όλη η παλιότερη ιστορία της Τσανακλείου ταυτίζεται με το διαχρονικό ρόλο της Κομοτηνής ως διοικητικής και εκπαιδευτικής πρωτεύουσας της ευρύτερης Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης και ως έδρας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης» αναφέρει σε αρθρογραφία του ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, βουλευτής Ροδόπης σήμερα αλλά ήταν εκείνο το πρόσωπο που κατάφερε από το 2007 ως υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας να «ξεκαθαρίσει» το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Τσανακλείου.
Την ιδιοκτησία του κτιρίου διεκδικούσαν το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ο Δήμος Κομοτηνής και ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ). Η επί μακρόν εκκρεμής αυτή αμφισβήτηση είχε ως συνέπεια την εγκατάλειψη και σταδιακή απαξίωση ή και καταστροφή του ιστορικού κτιρίου….
Με τη συνεργασία όλων των τοπικών αρχών, των δημάρχων Α. Βαβατσικλή, Δ. Κοτσάκη και Γ. Πετρίδη καθώς και του πρύτανη του ΔΠΘ καθηγητή Κ. Σιμόπουλου και επί τη βάση των απαραίτητων νομικών εγγράφων, το θέμα διευθετήθηκε… ασφαλώς με την πρωτοβουλία του τότε υπουργού κ. Στυλιανίδη.
Η Τσανάκλειος Σχολή Κομοτηνής
Η Τσανάκλειος Σχολή αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά κτίρια από ιστορικής και αρχιτεκτονικής άποψης του Δήμου Κομοτηνής και ανεγέρθηκε με δωρεά του ευεργέτη Νέστορος Τσανακλή. Πρόκειται για ένα τριώροφο διατηρητέο κτίριο εμβαδού 1.145 τ.μ. σε οικόπεδο επιφανείας 3.509 τ.μ.
Εκτοτε το κτίριο παρέμενε κλειστό και με την πάροδο των ετών υπέστη εκτεταμένες φθορές, λόγω έλλειψης συντήρησης.
Η Τσανάκλειος Σχολή ή Ελληνική Αστική Σχολή Νέστωρος Τσανακλή υπήρξε εκπαιδευτήριο και ανοικοδομήθηκε το διάστημα 1906-1907 με δαπάνες του αποδήμου στην Αίγυπτο Κομοτηναίου Νέστορα Τσανακλή. Το κτήριο εγκαινιάστηκε ως Αστική σχολή Αρρένων το 1908. Το διάστημα 1922-1954 στεγαζόταν στο κτίριο η Γενική Διοίκησης Θράκης και το διάστημα 1954-1972 η Νομαρχία Ροδόπης. Αργότερα στεγάστηκε μέχρι το 2000 η Πρυτανεία του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης και το κτίριο σήμερα είναι γνωστό και ως η Παλιά Πρυτανεία.
Έκτοτε το κτίριο παρέμενε κλειστό και με την πάροδο των ετών υπέστη εκτεταμένες φθορές, λόγω έλλειψης συντήρησης, μέχρι την ανακαίνιση του.
Νέστορας Τσανακλής
Ο Νέστορας Τσανακλής γεννήθηκε στην Κομοτηνή το 1841 από μικροαστική οικογένεια. Τότε η Κομοτηνή είχε 10-12 χιλιάδες κατοίκους. Δεκαπέντε ετών ο Τσανακλής ξενιτεύεται στην Αίγυπτο όπου γίνεται βιομήχανος με το εμπόριο καπνού και τσιγάρων. Το 1859 φέρνει καπνό και εργάτες από την Θράκη και ιδρύει το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής τσιγάρων στο Σουέζ. Γυρίζει στην Κομοτηνή το 1859. Με δαπάνες του Τσανακλή το διάστημα 1906-1907 ανοικοδομήθηκε η Τσανάκλειος Σχολή και λειτούργησε πρώτη φορά το 1908 με την μεταφορά της Αστικής Σχολής Αρρένων (Αρρεναγωγείο ή Σχολαρχείον). Το κτήριο κόστισε 10.000 Οθωμανικές χρυσές λίρες και για την συντήρηση και μισθοδοσία του σχολείου ο Τσανακλής διέθετε κάθε χρόνο 300 χρυσές λίρες.