Τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να παίξει η θερμοκρασία του περιβάλλοντος στη ζωή των ηλικιωμένων ανθρώπων και ειδικότερα των ανθρώπων με προϋπάρχοντα καρδιαγγειακά προβλήματα υγείας αναλύει η κ. Λυδία Τσουτσουμπή, Ερευνήτρια στοΕργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab
Η έκθεση σε κρύο περιβάλλον, μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα υγείας με κυριότερο όλων τις καρδιαγγειακές δυσλειτουργίες. Αυτό συμβαίνει διότι κατά την έκθεση μας στο κρύο προκαλείται αγγειοσυστολή (δηλαδή έχουμε περισσότερο αίμα στον πυρήνα του σώματος μας και λιγότερο στην περιφέρεια), η οποία αναγκάζει την καρδιά να «δουλέψει» πιο σκληρά, και αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην υγεία ανθρώπων με προϋπάρχοντα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Επιπλέον, μελέτες στην βιβλιογραφία έχουν δείξει ότι ακόμα και η θερμοκρασία της προηγουμένης νύχτας, μπορεί να αυξήσει την θνησιμότητα και ότι η επίδραση του κρύου περιβάλλοντος επηρεάζει τα επίπεδα θνησιμότητας, λόγω καρδιαγγειακών αιτιών, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε σχέση με την ζέστη. Όμως και η ζέστη δεν είναι αθώα, καθώς η κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση του πλανήτη ανησυχεί αρκετά τους ειδικούς υγείας.
Η ανησυχία αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει μεγάλη συσχέτιση της θνησιμότητας λόγω καρδιαγγειακών αιτιών και των περιόδων καύσωνα. Αυτή η συσχέτιση υπάρχει γιατί οι μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, έχουν μειωμένη ικανότητα θερμορύθμισης συγκριτικά με τους νεότερους. Επιπλέον, η αγγειοδιαστολή (η μεγαλύτερη κυκλοφορία αίματος στην περιφέρεια όπως τα άκρα) που είναι ένας από του βασικότερους μηχανισμούς θερμορύθμισης είναι μειωμένη στα άτομα με υπέρταση και με μεγαλύτερα επίπεδα ολικής χοληστερόλης στο αίμα, δύο παθήσεις που είναι συνήθης στους ηλικιωμένους. Συνεπώς, ο συνδυασμός του αυξημένου ποσοστού καρδιαγγειακών παθήσεων και η μειωμένη ικανότητα των ηλικιωμένων για θερμορύθμιση, οδηγούν στην αύξηση της θνησιμότητας κατά την έκθεση τους σε ζεστό ή κρύο περιβάλλον.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η θνησιμότητα λόγω καρδιαγγειακών αιτιών είναι αυξημένη στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Η αύξηση αυτή σύμφωνα με μελέτες οφείλεται στο επίπεδο των οιστρογόνων. Σύμφωνα με μελέτες τα οιστρογόνα συνδέονται άμεσα με τον υποθάλαμο, μία περιοχή στον εγκέφαλο του ανθρώπου που συμβάλει στην θερμορύθμιση. Επιπλέον, η εμμηνόπαυση μπορεί να επηρεάσει την αγγειοκίνηση (αγγειοσυστολή και αγγειοδιαστολή) μίας γυναίκας και κατ’ επέκταση την αρτηριακή πίεση και να προκαλέσει μία παράδοξη αγγειοσυστολή, η οποία με την σειρά της οδηγεί σε αυτό το αυξημένο ποσοστό θνησιμότητας σε σχέση με τους άνδρες.
Ένας ακόμα λόγος στον οποίο μπορεί να οφείλεται αυτή η διαφορά στο ποσοστό θνησιμότητας, όσον αφορά την έκθεση σε κρύο περιβάλλον, όπως έχει αναφερθεί στην βιβλιογραφία, είναι ο ρουχισμός. Δηλαδή οι γυναίκες οι οποίες είναι πιθανόν να φορούν φούστες σε αντίθεση με τους άνδρες οι οποίοι φορούν παντελόνια είναι πιο εκτεθειμένες στο κρύο.
Εν κατακλείδι η θερμοκρασία περιβάλλοντος (ζέστη, κρύο) μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ζωή των ηλικιωμένων ανθρώπων και ειδικότερα των ανθρώπων με προϋπάρχοντα καρδιαγγειακά προβλήματα υγείας.
*Η Λυδία Τσουτσουμπή είναι Ερευνήτρια, Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab, FAME Laboratory Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού – Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΣΕΦΑΑ, Καρυές, Τρίκαλα, 42100, www.famelab.gr
ygeiamou.gr
