Επιμέλεια: Ελένη Καραμήτσου
Δύο μήνες αφού είχε συμπληρώσει τα 40 του χρόνια, στις 8 Δεκεμβρίου του 1980 ο θρυλικός Τζον Λένον έπεφτε νεκρός μπροστά στην είσοδο του σπιτιού του στη Νέα Υόρκη. Με τέσσερις σφαίρες ο Μαρκ Τσάπμαν βύθισε στο πένθος την παγκόσμια μουσική σκηνή αλλά και τους εκατομμύρια θαυμαστές του πιο διάσημου “Σκαθαριού”.
Ο Τσάπμαν είχε συναντήσει νωρίτερα τον Λένον έξω από την κατοικία του στο ιστορικό κτίριο Ντακότα της Νέας Υόρκης ζητώντας του να του υπογράψει το αντίτυπο του άλμπουμ του Double Fantasy. Τον περίμενε να επιστρέψει από το στούντιο όπου είχε πάει να ηχογραφήσει τα τραγούδια του “Walking on Thin Ice” και “It Happened”, που προορίζονταν για τον επόμενο δίσκο του, και τον πυροβόλησε πισώπλατα, τέσσερις φορές. Σύμφωνα με την αυτοψία, οι μισές σφαίρες διαπέρασαν το αριστερό μέρος του σώματος του Λένον στο ύψος του στήθους, ενώ οι υπόλοιπες τον τραυμάτισαν κοντά στον αριστερό ώμο. Όλες προκάλεσαν εσωτερική αιμορραγία, ενώ η θανάσιμη σφαίρα διαπέρασε την αορτή του. Όπως είχαν αναφέρει αυτόπτες μάρτυρες και αστυνομικές Αρχές, μετά την πράξη του, ο δράστης περίμενε την άφιξη της αστυνομίας στο σημείο του εγκλήματος. Πάνω του βρέθηκαν το αντίτυπο του δίσκου Double Fantasy, στο εξώφυλλο του οποίου είχε υπογράψει νωρίτερα ο Λένον, ένα αντίτυπο του μυθιστορήματος The Catcher in the Rye του Σάλιντζερ, καθώς και κασέτες με τραγούδια των Beatles. O Λένον διακομίστηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο Ρούζβελτ, με ακατάσχετη αιμορραγία, αλλά κατά την άφιξή του επιβεβαιώθηκε ο θάνατός του από υποογκαιμικό σοκ, που προκλήθηκε λόγω της μεγάλης απώλειας αίματος. Τουλάχιστον τρεις θαυμαστές των Beatles έκαναν απόπειρα αυτοκτονίας, ενώ οι κάτοικοι των γειτονικών σπιτιών άναψαν κεριά στα παράθυρά τους για να τιμήσουν τον δολοφονημένο σταρ. Η σορός του αποτεφρώθηκε στο κοιμητήριο του Φέρνκλιφ, στη Νέα Υόρκη και η τέφρα του παραδόθηκε στη χήρα του Γιόκο Όνο η οποία ζήτησε 10 λεπτά παγκόσμιας σιγής αντί για κηδεία.
Σε ψυχιάτρους του δικαστηρίου ο Τσάπμαν είπε πως “κακά πνεύματα” τον παρότρυναν να δολοφονήσει τον Λένον. Τόνισε ότι ήταν εξοργισμένος τόσο από τον τρόπο ζωής του θρυλικού “Σκαθαριού” αλλά και τις δημόσιες δηλώσεις του Λένον, ειδικά από την παρατήρησή του ότι οι Beatles είναι “πιο δημοφιλείς από τον Ιησού” και τους στίχους των μετέπειτα τραγουδιών του “God” και “Imagine”. Ο Chapman είπε επίσης ότι εμπνεύστηκε από τον φανταστικό χαρακτήρα Holden Caulfield από το μυθιστόρημα του Σάλιντζερ “The Catcher in the Rye”. Το 2004 ομολόγησε επίσης πως ένας από τους λόγους που τον ώθησαν στην εγκληματική του ενέργεια ήταν η επιθυμία του να προβληθεί, αισθανόμενος πως μέχρι τότε ήταν ασήμαντος.
“Προσπαθούσα να κάνω θετικές σκέψεις στη ζωή μου, αλλά έπαθα κατάθλιψη. Έπινα κι απομονώθηκα από τον εαυτό μου, την οικογένεια μου. Είχα τάσεις αυτοκτονίας κι ίσως αυτός ήταν ακόμη ένας λόγος που έφτασα στην απόφαση να σκοτώσω κάποιον. Ίσως απλώς ήθελα να τελειώσουν όλα για μένα. Για άλλη μια φορά θέλω να πω ότι δεν ψάχνω για δικαιολογίες. Ήμουν εκεί, το έκανα, θα μπορούσα να κάνω μεταβολή και να φύγω, όμως είχα κάνει την επιλογή μου. Η λάμψη της δόξας ήταν εκεί. Δεν μπόρεσα να της αντισταθώ. Η αυτοεκτίμησή μου ήταν πληγωμένη. Έψαχνα να βρω διέξοδο. Επέλεξα τη χειρότερη και ήταν τρομερό…” ανέφερε στην κατάθεσή του.
Οι δικηγόροι που ανέλαβαν την υπεράσπισή του ισχυρίστηκαν ότι έπασχε από ψυχική διαταραχή, βασισμένοι σε μαρτυρία ειδικών ιατρών ότι ο Τσάπμαν βρισκόταν σε παραλήρημα και ψύχωση όταν διέπραξε το έγκλημα. Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη με όρο την παροχή ψυχιατρικής φροντίδας. Ο Τσάπμαν βρίσκεται στη φυλακή από το 1981 παρά τις διάφορες εκστρατείες για την αποφυλάκισή του και τις εννέα εφέσεις που έχει ασκήσει.
Με τη δολοφονία του Λένον σίγησε ένα λαμπερό αστέρι της παγκόσμιας μουσικής και κυρίως μία ισχυρή φωνή του αντιπολεμικού κινήματος. Ήταν βράδυ της 8ης Δεκεμβρίου του 1980, ένα παγωμένο βράδυ του Δεκεμβρίου στη Νέα Υόρκη όταν ο Λένον ξεψύχησε στην είσοδο της κατοικίας του σφραγίζοντας με τη ζωή και το έργο του την πορεία της μουσικής.
Η θρυλική φωτογράφος Άνι Λίμποβιτς φωτογράφισε τον Λένον για το εξώφυλλο του Rolling Stone κι ενώ τον έβγαλε αρκετές φωτογραφίες μόνο του, εκείνος επέμενε να είναι εξώφυλλο με τη Γιόκο Όνο. “Κανείς δεν τη θέλει στο εξώφυλλο” είπε η Λίμποβιτς αλλά εκείνος επέμενε. Η φωτογράφος έφυγε από το διαμέρισμα στις 3.30 το μεσημέρι και λίγο αργότερα έφυγε και το ζευγάρι για να πάει στο στούντιο.
Τον Σεπτέμβριο του 2020, 40 χρόνια μετά, ο Τσάπμαν απολογήθηκε στη Γιόκο Όνο λέγοντας ότι ήταν μια “απεχθής πράξη. Δεν έχω καμία δικαιολογία. Έγινε για την προσωπική δόξα μου”. Ήταν η 11η φορά που του απέρριψαν την αίτηση για αναστολή της ποινής φυλάκισης, Χαρακτηρίζοντας την πράξη του υπερβολικά εγωιστική είπε: “Τον δολοφόνησα γιατί ήταν πολύ, πολύ, πολύ διάσημος και αυτός είναι ο μοναδικός λόγος που εγώ αναζητούσα τόσο πολύ, πολύ, πολύ την προσωπική δόξα”
Η ζωή του σε 11 τραγούδια
Το 1971 κυκλοφόρησε το τραγούδι που καθόρισε ολόκληρη τη μουσική του καριέρα, το “Imagine.” Το 1980 το άλμπουμ “Double Fantasy” σήμανε την επιστροφή στη μουσική έπειτα από πέντε χρόνια αποχής. Για την επιστροφή του επέλεξε συμβολικά το τραγούδια “(Just Like) Starting Over”.
Γεννημένος Τζον Γουίνστον Λένον ξεκίνησε την καριέρα του στα 15 χρόνια με τους Quarrymen. Στη δεύτερη εμφάνισή τους, ο Λένον συνάντησε τον Πολ Μακάρτνεϊ και τον κάλεσε να μπε ιστο γκρουπ. Ο Λένον σύντομα έγραψε το πρώτο του τραγούδι “Hello Little Girl” και λίγο αργότερα ο 14χρονος Τζορτζ Χάρισον έγινε το νέο μέλος του συγκροτήματος με τον Στιούαρτ Σάτκλιφ να ακολουθεί το 1960. Και έτσι γεννήθηκαν οι Beatles.
Please Please Me
Η μπάντα με τον Pete Best στα ντραμς πήγε για μία 48ήμερη διαμονή στο Αμβούργο, όπου βίωσαν την κουλτούρα των ναρκωτικών και τις φιλελεύθερες ιδέες στο σεξ. “Μπορεί να γεννήθηκα στο Λίβερπουλ αλλά μεγάλωσα στο Αμβούργο” είχε πει ο Λένον. Επιστρέφοντας έγραψε την πρώτη του επιτυχία “Please Please Me” που έγινε και ο τίτλος του πρώτου άλμπουμ τους το 1963.
A Hard Day’s Night
Ήταν εξαιρετικό ζωγράφος και ηθοποιός. ο 1964 έγραψε το “A Hard Day’s Night” -την πρώτη ταινία του συγκροτήματος, Συλλαμβάνοντας το κρεσέντο της μανίας για τους Beatles αποδείχθηκε διαχρ9ονική επιρροή στον κινηματογράφο.
The Ballad of John and Yoko
Ο Λένον συνάντησε τη Σύνθια Πάουελ στο Κολέγιο Τεχνών του Λίβερπουλ το 1957. Παντρεύτηκαν το 1962 και ο γιος τους Τζούλιαν γεννήθηκε το 1963. Αφού συνάντησε τη Γιαπωνέζα καλλιτέχνιδα Γιόκο Όνο το 1966 ο Λένον ερωτεύτηκε, παρασύρθηκε και επηρεάστηκε από αυτήν. Επισήμως ανέφεραν ότι είναι σε σχέση το 1968. Η εμμονή των Μέσων για το ζευγάρι έδωσε τον τόνο για το Νο 1 single των Beatles το 1969, “The Ballad of John and Yoko”. Αυτό ήταν και το τελευταίο Νο1 για το συγκρότημα στη Μεγάλη Βρετανία.
Julia
Ο Λένον είχε προβληματική σχέση με τις γυναίκες και έχει παραδεχτεί ότι ασκούσε σωματική βία κατά της Σίνθια. Η σχέση του με τη Γιόκο Όνο ήταν ταραχώδης. Επίσης είχε τεταμένη σχέση με τη μητέρα του Τζούλια, η οποία σκοτώθηκε το 1958 σε δυστύχημα και έτσι μεγάλωσε με μια θεία του. Το “Julia” του 1968 ήταν αφιερωμένο σ’ εκείνη.
Tomorrow Never Knows
Στα μέσα του 1960, ο Λένον είχε γοητευθεί από τον γκουρού Τίμοθι Λίρι, τον ανατολικό μυστικισμό και τα ψυχεδελικά. “Tomorrow Never Knows” ήταν ο δικός του παιάνας στο LSD. Πολλοί θεώρησαν λανθασμένα ότι το σουρεαλιστικό “Lucy in the Sky with Diamonds” ήταν ένα καλυμμένο αρκτικόλεξο για το LSD.
Revolution 1
Πάντα πολεμούσε το κατεστημένο. Το “Revolution 1” του 1968 έγινε ένας ύμνος κατά του καθεστώτος. Πρεσβεύοντας ότι οι Beatles ήταν σπουδαιότεροι από τον Ιησού το 1966, ο Λένον προκάλεσε παγκόσμια διαμάχη,που οδήγησε στη δημόσια καύση των άλμπουμ των Beatles. Το 1970 στο “God”, ο Λένον τραγούδησε “Δεν πιστεύω στον Ιησού, δεν πιστεύω στους Beatles! Πιστεύω μόνο σ’ εμένα, Στη Γιόκο κι εμένα”.
All You Need is Love
Παρά την εικόνα του επαναστάτη ο Λένον υπήρξε ημόσιος συνήγορος για την παγκόσμια ειρήνη στο αποκορύφωμα του πολέμου του Βιετνάμ και των Ψυχρών Πολέμων. Το 1967 κυκλοφόρησε το “All You Need Is Love” και έγινε ο ύμνος του καλοκαιριού του έρωτα. Ο ίδιος και η Γιόκο Όνο έστησαν μία ειρηνική διαμαρτυρία από το κρεβάτι τους όταν ήταν στον Καναδά το 1969 όπου ο Λένον έγραψε έναν από τους εμβληματικούς ύμνους του για την ειρήνη, το “Give Peace a Chance.”
How Do You Sleep?
Οι Beatles διαλύθηκαν το 1970. Το 1971, ο Πολ Μακάρτνεϊ έγραψε το “Too Many People” με τον Λένον να απαντά με το “How Do You Sleep”, υπονοώντας ότι το μόνο αξιοσέβαστο τραγούδι που έγραψε ο Μακάρτνεϊ ήταν το “Yesterday”. Ο Λένον παρέμεινε φίλος με τους Ρίνγκο Σταρ και Τζορτζ Χάρισον και αργότερα συμφιλιώθηκε με τον Μακάρτνεϊ.
Just Like (Starting Over)’
Το 1975 ο Λένον αποφάσισε να κάνει ένα διάλειμμα από τη μουσική, ιδίως μετά την επανασύνδεσή του με τη Γιόκο Όνο με την οποία είχε χωρίσει για 18 μήνες. Ο γιος τους Σον γεννήθηκε στα 35α γενέθλια του Λένον, στις 9 Οκτωβρίου. Έπειτα από πέντε χρόνια οικογενειακής ευτυχίας ο Λένον επέστρεψε στη μουσική με το συμβολικό single “(Just Like) Starting Over” στις 20 Οκτωβρίου 1980. Περίπου δύο μήνες μετά δολοφονήθηκε.
Imagine
Παρά τη δολοφονία του Λένον τα τραγούδια του παρέμειναν ζωντανά από τη λεγεώνα των θαυμαστών του και τα ειρηνευτικά κινήματα ονομάστηκαν προς τιμήν του σε Ρέικιβικ, Νέα Υόρκη, Λίμα, Αβάνα, Λίβερπουλ κι αλλού. Το “Imagine” έγινε το πιο καθοριστικό κομμάτι της καριέρας του, ένα τραγούδι που έχουν ερμηνεύσει από τη Μαντόνα στον Στίβι Γουόντερ και ο Έλτον Τζον και κατατάσσεται ως ένα από τα σπουδαιότερα τραγούδια όλων των εποχών.
enikos.gr
