Γράφει ο Μιχαήλ Δημόπουλος, ιατρός ουρολόγος ανδρολόγος, μέλος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας και πρώην συνεργάτης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών
Η ακράτεια ούρων είναι μια ουρολογική πάθηση που ταλαιπωρεί αρκετό κόσμο. Ως ακράτεια ούρων ορίζουμε την ακούσια απώλεια ούρων οποιουδήποτε βαθμού. Πρόκειται για ένα συχνότατο ενόχλημα με επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής. Σύμφωνα με μελέτες, 3 στις 10 γυναίκες αντιμετωπίζουν κάποια μορφή ακράτειας ούρων. Πολύ συχνά, δε, η ακράτεια οδηγεί σε απομάκρυνση από κοινωνικές δραστηριότητες αφού η ασθενής αποφεύγει να εκτεθεί σε δραστηριότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν απώλειες, όπως η άσκηση, τα ταξίδια κλπ.
Σήμερα, υπάρχουν ασφαλείς, αξιόπιστες θεραπευτικές επιλογές με πολύ καλά αποτελέσματα, για γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας. Κάποιες απ’ αυτές μάλιστα είναι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι και μπορούν να σας βοηθήσουν να παραμείνετε δραστήριες και με αυτοπεποίθηση.
Πώς εμφανίζεται η ακράτεια ούρων;
Υπάρχουν πέντε γνωστές μορφές ακράτειας ούρων που συνήθως παρουσιάζονται στις γυναίκες.
Ακράτεια ούρων από προσπάθεια
Είναι η ακούσια απώλεια ούρων όταν περπατάμε, γυμναζόμαστε ή σηκώνουμε κάτι βαρύ, όταν σηκωνόμαστε όρθιοι από καθιστή η οριζόντια θέση, όταν βήχουμε, φταρνιζόμαστε ή γελάμε. Ό,τι δηλαδή μπορεί να αυξήσει την ενδοκοιλιακή πίεση. Είναι η συχνότερη μορφή ακράτειας. Η παχυσαρκία, η πολυτοκία, η έλλειψη οιστρογόνων, η υστερεκτομή και κάποιες χρόνιες παθήσεις όπως η δυσκοιλιότητα και η υπέρταση αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες.
Ακράτεια ούρων επιτακτικού τύπου
Είναι η αιφνίδια και έντονη ανάγκη για ούρηση που ακολουθείται από απώλεια ούρων. Μπορεί να αισθάνεστε ότι δεν θα προλάβετε να φτάσετε στην τουαλέτα ή μπορεί να ξυπνάτε κάποιες φορές στη διάρκεια της νύχτας με έντονη ανάγκη για ούρηση. Σχετίζεται με αυξημένη ευερεθιστότητα της ουροδόχου κύστεως (πχ φλεγμονές – λιθίαση) και με νευρολογικές διαταραχές (νόσος Πάρκινσον, σκλήρυνση κατά πλάκας, κακώσεις σπονδυλικής στήλης).
Ακράτεια ούρων μικτού τύπου
Συμβαίνει όταν συνυπάρχουν συμπτώματα τόσο ακράτειας ούρων από προσπάθεια όσο και επιτακτικού τύπου.
Ακράτεια ούρων από υπερπλήρωση
Συμβαίνει όταν η ουροδόχος κύστη δεν αδειάζει εντελώς. Μπορεί να προκληθεί είτε από δυσλειτουργία των νεύρων που ελέγχουν την ούρηση, είτε από απόφραξη της ουρήθρας που εμποδίζει τη ροή ούρων. Προηγηθείσες γυναικολογικές επεμβάσεις, καθώς και η κυστεοκήλη είναι συνήθεις αιτίες. Σπανιότερη αιτία αποτελεί η περιφερική νευροπάθεια όπως πχ. σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
Ολική ακράτεια
Στις περιπτώσεις αυτές η ασθενής έχει απώλεια ούρων καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας μαζί με φυσιολογικές ουρήσεις και ανεξάρτητα από έντονη δραστηριότητα. Το συνηθέστερο αίτιο είναι το κυστεοκολπικό συρίγγιο, πιθανή συνέπεια γυναικολογικών επεμβάσεων.
Ποιες γυναίκες αφορά η ακράτεια;
Αφορά γυναίκες όλων των ηλικιών. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι περισσότερες από τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν ακράτεια ούρων έχουν μέση ηλικία.
Πώς τίθεται η διάγνωση;
Η σωστή διάγνωση της ακράτειας και το είδος της είναι πολύ σημαντικά για την αντιμετώπισή της. Στη διαγνωστική φαρέτρα του ουρολόγου παίζουν καθοριστικό ρόλο το ιστορικό της ασθενούς, η κλινική εξέταση και εργαστηριακές εξετάσεις καθώς επίσης και η ουροδυναμική μελέτη, που περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός μικρού καθετήρα στην ουροδόχο κύστη, ο οποίος μετράει τη δραστηριότητα της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας. Το ιστορικό είναι πολύ σημαντικό για τη διάγνωση της ακράτειας. Η αρχική αξιολόγηση γίνεται με καθορισμένες ερωτήσεις που οδηγούν τον ουρολόγο στη διάγνωση του είδους της ακράτειας. Κατά την κλινική εξέταση πρέπει να εξετάζεται η ουρήθρα για τυχόν εκτρόπιο και το γεννητικό σύστημα της γυναίκας για πιθανή ατροφία του κόλπου. Η ασθενής υποβάλλεται σε διάφορες δοκιμασίες εγκράτειας με προκλητό βήχα. Η γενική εξέταση ούρων και η ουροκαλλιέργεια πρέπει να γίνονται σε όλες τις ασθενείς, και σε περίπτωση ουρολοίμωξης χορηγείται η κατάλληλη αγωγή και επανεκτιμάται η ασθενής για την ακράτεια μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Επίσης, όλες οι ασθενείς πρέπει να υποβάλλονται σε υπερηχοτομογραφικό έλεγχο του ουροποιητικού συστήματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις πρέπει να γίνεται και ουρηθροκυστεοσκόπηση. Πάντως, συνήθως η λήψη κατάλληλου λεπτομερούς ιστορικού και η κλινική εξέταση αρκούν για να θέσουν τη διάγνωση του είδους της ακράτειας.
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος της ακράτειας. Στην ακράτεια επιτακτικού τύπου, όπου χρησιμοποιούνται φάρμακα όπως τα αντιμουσκαρινικά που έχουν σκοπό να αυξήσουν τη χωρητικότητα αφενός και αφετέρου να σταματήσουν τις μη-ελεγχόμενες συσπάσεις του εξωστήρα μυός της κύστεως. Σε ότι αφορά στην ακράτεια προσπαθείας, η αντιμετώπιση είναι τόσο συντηρητική αφού προτείνεται στην ασθενή η γυμναστική των μυών του πυελικού εδάφους ενώ μονιμότερα αποτελέσματα προσφέρει η χειρουργική αντιμετώπιση. Σήμερα, μια καινοτόμος μέθοδος, ελάχιστα επεμβατική, που δεν απαιτεί νοσηλεία είναι η τοποθέτηση κολπικής ταινίας ελεύθερης τάσης που δίνει, αποδεδειγμένα, μακροχρόνια αποτελέσματα. Η επέμβαση για τοποθέτηση της ταινίας είναι απλή και σύντομη. Η αποκατάσταση είναι γρήγορη – θα επιστρέψετε στις φυσιολογικές σας συνήθειες σε μία ή δύο ημέρες. Έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε περισσότερες από 1.000.000 γυναίκες σε όλον τον κόσμο, με μεγάλη επιτυχία. Είναι η λύση που συνιστάται περισσότερο από τους ειδικούς, για το εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό επιτυχίας της. Περισσότερες από 90% των γυναικών που αντιμετωπίστηκαν με την τοποθέτηση ταινίας, δεν έχουν πια ακράτεια ή αναφέρουν πολύ μικρότερη διαρροή, επτά χρόνια μετά τη θεραπεία. Ελάχιστες ασθενείς εμφανίζουν επιπλοκές.
Δεν θα πρέπει να αισθάνεστε ντροπή. Η ακράτεια ούρων είναι μια πάθηση που, πλέον, μπορεί να αντιμετωπιστεί πλήρως. Ο ιατρός θα διαπιστώσει από ποιας μορφής ακράτεια πάσχετε και θα σας συστήσει την πιο ενδεδειγμένη θεραπεία.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με το ιατρείο μας που βρίσκεται στη Λεωφ. Δημοκρατίας 19 στο Κερατσίνι, τηλ. 2104622268, κιν.6979673995, email: michalis_dimopoulos@yahoo.com
enikos.gr
