Μια μεγάλη αλλαγή επέρχεται στο χώρο της μοτοσικλέτας. Πλέον δίνεται η δυνατότητα σε έναν κάτοχο άδειας οδήγησης ΙΧ να αποκτήσει δίπλωμα οδήγησης για δίκυκλο έως 125 κ.εκ. υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Αυτό προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταφορών για τα «Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας και τη Μικροκινητικότητα» που δόθηκε στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη, «η κατηγορία Β (Αυτοκίνητα) με τον εθνικό κωδικό αριθμό «121», ισχύει και για την οδήγηση οχημάτων της κατηγορίας Α1 (Μοτοσικλέτες μέγιστου κυβισμού 125 cm3), μόνο εντός της ελληνικής επικράτειας, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
κατοχής της κατηγορίας Β πάνω από έξι (6) έτη,
συμπλήρωσης της ηλικίας των είκοσι επτά (27) ετών,
υποχρεωτική πρακτική εκπαίδευση, διάρκειας τουλάχιστον τριών (3) μαθημάτων.
Με αφορμή αυτή τη μεγάλη αλλαγή ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων και Δικύκλων δίνει μια σειρά από διευκρινίσεις:
Τι ισχύει στην ΕΕ σε σχέση με την ισοδυναμία αδειών οδήγησης Β/Α1
Σύμφωνα με την Οδηγία 2006/126 για τις άδειες οδήγησης (άρθρο 6), η εξίσωση της άδειας οδήγησης Β και Α1 επιτρέπει στους κατόχους της άδειας οδήγησης αυτοκινήτου(Β) να οδηγούν και ελαφριά μοτοσικλέτα μέγιστου κυλινδρισμού 125 κυβικών εκατοστών, μέγιστης ισχύος 11 kWκαι με λόγο ισχύος προς βάρος μικρότερο από 0,1 kw/kg.Ο εθνικός νομοθέτης έχει τη δυνατότητα να θεσπίσει την εξίσωση χωρίς καμία προϋπόθεση.
Σήμερα, ένας σημαντικός αριθμός κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν εφαρμόσει την συγκεκριμένη οδηγία μεταξύ των οποίων Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Αυστρία, Βέλγιο, κλπ.
Από αυτές:
•καμία χώρα δεν προβλέπει πρακτικές ή θεωρητικέςεξετάσεις•τέσσερεις χώρες θέτουν ως προϋπόθεση την πρακτικήεκπαίδευση
•τέσσερεις χώρες θέτουν ηλικιακά όρια, με το υψηλότερο στα 25έτη
•πέντε χώρες θέτουν όρια κατοχής της άδειας οδήγησης, με το υψηλότερο στα πέντεέτη.
Ποιος ευθύνεται για τα ατυχήματα που εμπλέκουν μοτοσικλέτα
Είναι γεγονός ότι ο αριθμός των τροχαίων ατυχημάτων στην χώρα μας παραμένει υψηλός και ένας σημαντικός αριθμός αυτών εμπλέκει την μοτοσικλέτα. Οι ακαδημαϊκές μελέτες όμως συναινούν πως οι οδηγοί μοτοσικλέτας συνήθως δεν ευθύνονται για τα ατυχήματα στα οποία εμπλέκονται.
Η πανευρωπαϊκή μελέτη Maids(2009) ανέδειξε πως οι οδηγοί δικύκλων ευθύνονται μόνο για το 1/3 των ατυχημάτων στα οποία εμπλέκονται.
Τα στατιστικά αυτά επιβεβαιώθηκαν το 2018 από τη Safewheelers, μία ακαδημαϊκή μελέτη που εκπόνησαν για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επτά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του ελληνικού ινστιτούτου βιώσιμη κινητικότητας, δικτύων και μεταφορών.
Η συγκεκριμένη μελέτη εξετάζει 30 πιθανούς τύπους ατυχημάτων, δείχνει πως στα 2/3 των ατυχημάτων εμπλέκεται και άλλο όχημα και καταλήγει να επιβεβαιώνει την ακαδημαϊκή διαπίστωση πως «σε πολλές περιπτώσεις ο οδηγός δικύκλων δενευθύνεται για τοατύχημα».
Ποια είναι η επίδραση της ισοδυναμίας στην οδική ασφάλεια
Καμία από τις χώρες που εφάρμοσαν την ισοδυναμία δεν έχει αναιρέσει το μέτρο ή δεν το έχει τροποποιήσει προς το αυστηρότερο.Οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν αντιμετωπίζουν δυσμενέστερα τους ασφαλιζόμενους ιδιοκτήτες ελαφρών δικύκλων που τα οδηγούν κάνοντας χρήση τηςισοδυναμίας.
Μελέτη της ένωσης ασφαλιστικών εταιρειών Ισπανίας ανέδειξε ότι οι οδηγοί που οδηγούν ελαφριές μοτοσικλέτες κατέχοντας άδεια οδήγησης αυτοκινήτου (Β) και κάνοντας χρήση της ισοδυναμίας εμπλέκονται σε τρεις φορές λιγότερα ατυχήματα από όσους διαθέτουν μόνο άδεια Α1.
Μάλιστα, η μελέτη δείχνει ότι υπάρχει ευθεία συσχέτιση μεταξύ των ατυχημάτων και της έλλειψης εμπειρίας οδήγησης, όχι μόνο για τη μοτοσυκλέτα αλλά για οποιοδήποτεόχημα.Άρα γίνεται σαφές ότι η ισοδυναμία βελτιώνει την οδική ασφάλεια.
Πώς υποστηρίζει η θέσπιση της ισοδυναμίας την βελτίωση της αστικής κινητικότητας και την μείωση ρύπων
Το δίκυκλο αποτελεί ασφαλές μέσο αστικής μετακίνησης όλο το χρόνο στην Ελλάδα. Έχει μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και ελάχιστη επιβάρυνση των οδικών αξόνων. Μάλιστα, δεδομένης της ανάγκης διατήρησης κοινωνικής απόστασης λόγω της πανδημίας του COVID-19, αποτελεί ιδανικό μέσο για την αστική μετακίνηση.
Ισοδυναμία των αδειών οδήγησης επιβατικών αυτοκινήτων με αυτά των ελαφρών δίκυκλων – Τεκμηρίωση και οφέλ
Ποια δίκυκλα ανήκουν στην κατηγορία Α1;
Δίκυκλα με μέγιστη χωρητικότητα κυλίνδρου 125 κυβικών εκατοστών, μέγιστη ισχύ11kW και λόγο ισχύος προς βάρος μικρότερο από 0,1 kw/kg.
Πρόκειται δηλαδή για ελαφρά δίκυκλα τα οποία προορίζονται σχεδόν αποκλειστικά για χρήση εντός του αστικούιστού.
Υπάρχει σχετικό νομοθετικό πλαίσιο;
Όπως είναι γνωστό, η ευρωπαϊκή οδηγία 2006/126/ΕΚ1,που θέτει το πλαίσιο για τους όρους έκδοσης άδειας οδήγησης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, επιτρέπει στα κράτη-μέλη να θεσπίζουν την ισοτιμία μεταξύ άδειας οδήγησης αυτοκινήτου (Β) και ελαφρού δικύκλου (Α1).
Υπάρχει σχετική Ευρωπαϊκή εμπειρία με βάση την οδηγία;
Τουλάχιστον 10 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιτρέπουν στους οδηγούς αυτοκινήτου να οδηγούν δίκυκλο 125ccχωρίς επιπλέον εκπαίδευση ή εξετάσεις. Σε αυτά περιλαμβάνονται η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, κράτη με μεσογειακό κλίμα, όπου τα ελαφρά δίκυκλα χρησιμοποιούνται για καθημερινές μετακινήσεις
Η δική μας πρόταση, συνάδει περισσότερο με την πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία της Γερμανίας2, η οποία προχώρησε σε σχετική ρύθμιση στο τέλος του 2019, με βάση την οποίακάτοχος διπλώματος αυτοκινήτου (κατηγορία Β) εφόσον είναι άνω των 25 ετών, έχει το δίπλωμα αυτοκινήτου για τουλάχιστον 5 χρόνια με ένα αριθμό μαθημάτων αποκτά το δικαίωμα να οδηγεί δίκυκλο που σήμερα απαιτεί δίπλωμα Α1 άνευ εξετάσεων.
Πώς κρίνεται η μέχρι τώρα εφαρμογή της οδηγίας στα κράτη-μέλη της Ε.Ε που την υιοθέτησαν;
Σε κάθε περίπτωση, απόδειξη ότι η αιτούμενη ισοδυναμία έχει εφαρμοστεί εδώ και πολλά χρόνια επιτυχημένα στις χώρες αυτές αποτελεί το γεγονός ότι καμία από αυτές δεν υπαναχώρησε επιβάλλοντας μεταγενέστερα ένα αυστηρότερο νομοθετικό πλαίσιο έκδοσης διπλωμάτων για την κατηγορία αυτή.
Τι δείχνουν οι διεθνείς μελέτες για τις επιπτώσεις της συγκεκριμένης πρακτικής στην οδική ασφάλεια;
Τα συμπεράσματα μελέτης του Συνδέσμου Ευρωπαίων Κατασκευαστών Δικύκλων (ACEM) που έχουν δείξει ότι:
• Η εξοικείωση με τον τρόπο κίνηση ςτων δίκυκλων που αποκτούν οι οδηγοί αυτοκινήτων που μετακινούνται με μοτοσυκλέτα μειώνει δραματικά τον αριθμό τροχαίων που εμπλέκουν το δίκυκλο.
•Η εκπαίδευση στην οδήγηση δίκυκλου δεν είναι τόσο σημαντική, όσο η καλή γνώση του ΚΟΚ και η σωστή οδηγικήσυμπεριφορά. Παράλληλα, διεθνείς μελέτες αποδεικνύουν πως η εξειδικευμένη εκπαίδευση και εξέταση δεν αποτελούν κρίσιμα στοιχεία για την ασφαλή οδήγηση ελαφριών μοτοσικλετών:
•Πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 3 υποστηρίζει πως η εκπαίδευση των υποψηφίων οδηγών πρέπει να επικεντρώνεται σε οριζόντια θέματα, όπως η γνώση και αποδοχήτωνκινδύνωνκαιηκαλήαξιολόγησητωνδεξιοτήτωναπότονίδιο τονοδηγό.
•Στατιστική μελέτη της ισπανικών ομοσπονδιών ασφάλισης και μοτοσικλέτας4, όπου υφίσταται η ισοδυναμία Β και Α1 για σειρά ετών, ανέδειξε πως οι χρήστες ελαφριών μηχανών που διαθέτουν άδεια οδήγησης αυτοκινήτου, εμπλέκονται σε τρεις φορές λιγότερα ατυχήματα από όσους διαθέτουν μόνο άδεια Α1. Μάλιστα, η μελέτη δείχνει ότι υπάρχει ευθεία συσχέτιση μεταξύ των ατυχημάτων και της έλλειψης εμπειρίας οδήγησης, όχι μόνο για τη μοτοσυκλέτα αλλά για οποιοδήποτε όχημα.
Ποια είναι τα οφέλη της ισοδυναμίας;
Ευκολότερη πρόσβαση σε ένα οικονομικό μέσο μεταφοράς για τους πολίτες
Χάρη στην ισοδυναμία, έμπειροι οδηγοί αυτοκινήτου θα αρχίσουν να οδηγούν και μοτοσικλέταμέσωμίαςαρκετάαπλήςκαιμικρούκόστοςδιαδικασίας.Μεαυτόντοντρόπο θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν ένα πιο οικονομικό μέσο μετακίνησης, μειώνοντας σημαντικά την ιδιωτική δαπάνη μεταφοράς, τόσο σε καύσιμα όσο και σε ασφάλιστρα, συντήρηση και τέληκυκλοφορίας.
Οικονομικότερη αλλά στοχευμένη και ασφαλής διαδικασία για την απόκτηση πρόσβασηςστο δίκυκλο
Πρέπει ακόμα να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι η δυνατότητα χορήγησης ισοδυναμίας θα ανακουφίσει χιλιάδες συμπολίτες μας, κατόχους άδειας οδήγησης Β, που βρίσκονται σήμερασεδύσκοληοικονομικήκατάστασηκαιδενέχουντηδυνατότητααπόκτησηςάδειας οδήγησης κατηγορίας Α1 εξαιτίας του υψηλού κόστους.
Η διαδικασία σήμερα για την έκδοση δίπλωμα για δίκυκλο φτάνει στα περίπου 400 ευρώ για εκπαίδευση και εξετάσεις ενώ η πρότασή μας αφορά σε στοχευμένη σύντομη εκπαίδευση από πιστοποιημένες σχολές οδηγών κι άρα απαιτεί και μικρότερο κόστος.
Πρόσβαση σε ένα μέσο μεταφοράς, ιδανικό για τη δημόσια υγεία και τις νέες συνθήκες πουο covid-19 έχει διαμορφώσει
H δυνατότητα χρήσης μοτοσικλέτας από περισσότερους οδηγούς, μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη για τη δημόσια υγεία.
Μετά την πανδημία και τους νέους κανόνες υγιεινής που έχουν μπει στη ζωή μας, το δίκυκλο αποτελεί ένα Μέσο που περιορίζει την πιθανότητα μετάδοσης του κορωνοϊού.Η χρήση δικύκλου, βοηθά στην αποσυμφόρηση της κίνησης στα αστικά κέντρα
Παράλληλα αποτελεί μία ενδεδειγμένη λύση για τις μετακινήσεις εντός των μεγάλων αστικών κέντρων με παράλληλη αποσυμφόρηση τόσο του φόρτου στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, όσο και της κίνησης του δρόμου καθώς την επιβαρύνει πολύ λιγότερο από το αυτοκίνητο.
Η αναμενόμενη αύξηση της χρήσης της μοτοσικλέτας θα συμβάλλει στην αποσυμφόρηση των πόλεων και των τουριστικών προορισμών, τόσο κατά την οδήγηση, όσο και κατά τη στάθμευση, δεδομένου πως οι μοτοσικλέτες συνδυάζουν άριστα την αυτονομίατουιδιωτικούμέσουμετακίνησηςμετιςμικρέςαπαιτήσειςσεχώροσεσχέσημε τα επιβατηγά ιδιωτικήςχρήσης.Η χρήση δικύκλου ευνοεί την παραγωγικότηταΠαράλληλα ευνοεί σε μεγάλο βαθμό την παραγωγικότητα, καθώς ο χρόνος μετακινήσεων καθίσταται σημαντικά μικρότερος, με θετικές επιπτώσεις στις κυκλοφοριακές συνθήκες, προς όφελος όλων των μετακινούμενων.5
Η χρήση δικύκλου συμβάλλει στην ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος της χώρας ενώ η δυνατότητα ισοδυναμίας διπλωμάτων ενδυναμώνει τη θέση της έναντι του ανταγωνισμούΗ εξίσωση θα ωφελήσει τον τουρισμό.
Πολλές γειτονικές χώρες, όπως η Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία, εφαρμόζουν ήδη την ισοδυναμία Β-Α1, ενώ χώρες όπως η Γερμανία και Ολλανδία επιτρέπουν την οδήγηση scooterστους κατόχους άδειας οδήγησης τύπου Β. Συνεπώς, οι επισκέπτες αυτών των χωρών δυσαρεστούνται όταν αδυνατούν να νοικιάσουν δίκυκλο με την άδειά τους στη χώρα μας με αποτέλεσμα να επιλέγουν άλλουςπροορισμούς. Το πιο πάνω συνεπάγεται σημαντική απώλεια εισοδήματος για χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στη χώρα μας, ενώ στις περιπτώσεις που τα καταστήματα ενοικίασης δίκυκλων διαθέτουν δίκυκλα στους τουρίστες χωρίς δίπλωμα κατηγορίας Β, αυτοί βρίσκονται εκτεθειμένοι έναντι του νόμου.
Η προτεινόμενη ρύθμιση ωφελεί και την οδική ασφάλεια
Η εξίσωση θα ωφελήσει και την οδική ασφάλεια. Οδηγοί που είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση δίκυκλου είναι πιο προσεκτικοί απέναντι στα δίκυκλα όταν οδηγούν αυτοκίνητο, γιατίπαρατηρούνκαιαναμένουνκαλύτερατιςκινήσειςτους.
Άρα,ηεξίσωσηθασυμβάλλει στη μείωση των συγκρούσεων μεταξύ αυτοκινήτων και μοτοσικλετών, τα οποία αποτελούν μία από τις πιο συχνές μορφές ατυχημάτων εντόςπόλης.
Η ισοδυναμία θα βοηθήσει στην αύξηση χρήσης ενός «πράσινου» μέσου μεταφοράς
Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι η αυξημένη χρήση δίκυκλων ως συνέπεια της εξίσωσης, ειδικά στις αστικές μετακινήσεις, ωφελεί εξαιρετικά το περιβάλλον καθώς οι λεγόμενες «ελαφριές» μοτοσυκλέτες αποτελούν ένα πολύ φιλικό και «πράσινο» τρόπο μετακίνησης
