O Άρης σήμερα μπορεί να είναι ένας πλανήτης- έρημος, ωστόσο στο παρελθόν είχε ποτάμια και δεχόταν λιγότερο από το 1/3 του ηλιακού φωτός που δεχόμαστε σήμερα στη Γη- κάτι που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ερωτηματικά γύρω από τον «Κόκκινο Πλανήτη».
Σε αυτό το πλαίσιο, νέα έρευνα της οποίας ηγήθηκε ο Έντουϊν Κάιτ του University of Chicago, επίκουρος καθηγητής γεωφυσικών επιστημών και ειδικός σε θέματα κλίματος άλλων πλανητών, χρησιμοποιεί ένα μοντέλο υπολογιστή για να παρουσιάσει μια πολλά υποσχόμενη εξήγηση: Ο Άρης ενδεχομένως να είχε ένα λεπτό στρώμα παγωμένων νεφών σε μεγάλα ύψη, τα οποία προκαλούσαν φαινόμενο του θερμοκηπίου.
«Υπάρχει μια αμήχανη αποσύνδεση ανάμεσα στα στοιχεία μας και τη δυνατότητά μας να τα εξηγήσουμε από άποψης φυσικής και χημείας» είπε ο Κάιτ. «Η υπόθεση αυτή διανύει μεγάλη απόσταση ως προς το κλείσιμο αυτού του χάσματος».
Πολλές εξηγήσεις είχαν δοκιμαστεί στο παρελθόν ωστόσο καμία δεν είχε λειτουργήσει επαρκώς. Κάποιοι είχαν παρουσιάσει την υπόθεση πως μια σύγκρουση με μεγάλο αστεροειδή θα μπορούσε ν είχε απελευθερώσει επαρκή κινητική ενέργεια για να θερμάνει τον πλανήτη. Ωστόσο άλλοι υπολογισμοί έδειξαν πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να διαρκέσει για μόνο ένα ή δύο χρόνια, και τα ίχνη των αρχαίων ποταμών και λιμνών υποδεικνύουν πως η θέρμανση πιθανότατα είχε διάρκεια εκατοντάδων ετών τουλάχιστον.
Ο Κάιτ και οι συνάδελφοί του ήθελαν να επανεξετάσουν μια εναλλακτική εξήγηση: Νέφη σε μεγάλα ύψη. Ακόμα και μια μικρή ποσότητα νεφών στην ατμόσφαιρα μπορεί να αυξήσει σημαντικά τη θερμοκρασία ενός πλανήτη- ένα φαινόμενο του θερμοκηπίου παρόμοιο με το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Η ιδέα αυτή είχε παρουσιαστεί αρχικά το 2013, μα σε μεγάλο βαθμό είχε παραγκωνιστεί επειδή, όπως είπε ο Κάιτ, «υποστηριζόταν πως θα λειτουργούσε μόνο αν τα σύννεφα είχαν αβάσιμες ιδιότητες». Για παράδειγμα, τα μοντέλα υποδείκνυαν ότι το νερό θα έπρεπε να παραμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα στην ατμόσφαιρα, πολύ περισσότερο από ό,τι στη Γη, οπότε όλο αυτό φάνταζε απίθανο.
Χρησιμοποιώντας ένα 3D μοντέλο της ατμόσφαιρας ολόκληρου του πλανήτη, ο Κάιτ και η ομάδα του έπιασαν δουλειά, και διαπίστωσαν πως το «κομμάτι του παζλ» που έλειπε ήταν η ποσότητα πάγου στο έδαφος. Εάν πάγος κάλυπτε μεγάλα τμήματα του Άρη, αυτό θα δημιουργούσε υγρασία στην επιφάνεια που ευνοεί τα σύννεφα χαμηλού ύψους, τα οποία δεν θεωρείται πως θερμαίνουν και πολύ έναν πλανήτη. Ωστόσο, εάν υπήρχαν μόνο σκόρπια τμήματα, όπως στους πόλους και στις κορυφές βουνών, ο αέρας στο έδαφος γίνεται πολύ πιο ξηρός. Οι συνθήκες αυτές ευνοούν ένα στρώμα νεφών σε μεγάλα ύψη- και τα σύννεφα αυτά θερμαίνουν τους πλανήτες πιο εύκολα.
Το μοντέλο έδειξε πως οι επιστήμονες έπρεπε να απορρίψουν κάποιες βασικές υποθέσεις, οι οποίες είχαν να κάνουν με τον δικό μας πλανήτη. «Στο μοντέλο αυτά τα σύννεφα συμπεριφέρονται με πολύ μη-γήινο τρόπο» είπε ο Κάιτ. «Η δημιουργία μοντέλων με βάση υποθέσεις από τη Γη απλά δεν λειτουργεί, επειδή δεν μοιάζει καθόλου με τον κύκλο του νερού στη Γη, που μετακινεί το νερό γρήγορα μεταξύ της ατμόσφαιρας και της επιφάνειας».
naftemporiki.gr
