Ο αναγκαστική μας παραμονή στο σπίτι κατά τη διάρκεια των lockdowns περιόρισε τις δραστηριότητες μας και μας οδήγησε να ζήσουμε για μερικούς μήνες τη ζωή μας πίσω από μια οθόνη. Δεν αποτελούν έκπληξη λοιπόν τα αποτέλεσματα ιταλικής έρευνας που υποδεικνύουν ότι ο αυξημένος χρόνος που περάσαμε πίσω από μια οθόνη ειδικότερα τα βράδια αυξήθηκε με αποτέλεσμα να επηρεαστεί αρνητικά η ποιότητα του ύπνου μας.
Όπως είναι φυσικό, αυτή τη περίοδο, ο καθημερινός χρόνος χρήσης του ίντερνετ σχεδόν διπλασιάστηκε σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο που όλα κυλούσαν φυσιολογικά. Η συγκεκριμένη διαδικτυακή έρευνα αφορούσε 2,123 κατοίκους της Ιταλίας κατά τη διάρκεια της τρίτης και της έβδομης εβδομάδας του εθνικού lockdown. Αυτό που θέλησαν να αξιολογήσουν οι ερευνητές ήταν το πόσο επηρεάστηκε η ποιότητα του ύπνου και εάν αυξήθηκαν τα συμπτώματα αϋπνίας. Αρχικά, την τρίτη εβδομάδα, χρησιμοποίησαν ως εργαλεία το Δείκτη Ποιότητας Ύπνου του Pittsburgh (Pittsburgh Sleep Quality Index) και το Δείκτη Βαρύτητας της Αϋπνίας (Insomnia Severity Index). Κατά την δεύτερη αξιολόγηση την περίοδο της έβδομης εβδομάδας, διερεύνησαν τη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών δύο ώρες πριν την ώρα του ύπνου ενώ συμπληρωματικά επανέλαβαν τα ερωτηματολόγια για την ποιότητα του ύπνου.
Από τους συμμετέχοντες, το θεαματικό 92.9% δήλωσε ότι αύξησε την χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών το διάστημα μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης έρευνας- αξιολόγησης. Αυτοί οι συμμετέχοντες όμως έδειξαν επίσης και μια φθίνουσα πορεία στην ποιότητα του ύπνου τους και μια αύξηση σε συμπτώματα αϋπνίας, συντομότερες περιόδους ύπνου και μια διαταραχή στην ώρα του ύπνου το βράδυ και την ώρα της αφύπνισης το πρωί.
Μόλις ένα μικρό ποσοστό των συμμετεχόντων της τάξης του 7.1% ανέφεραν μια μείωση στον βραδινό χρόνο που περνούσαν πίσω από μια οθόνη το διάστημα μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης αξιολόγησης και, σε αντίθεση με την πλειοψηφία, ανέφεραν ότι ο ύπνος τους βελτιώθηκε και ότι παρουσίασαν λιγότερα συμπτώματα αϋπνίας. Επιπλέον, οι συγκεκριμένοι συμμετέχοντες πήγαιναν συστηματικά νωρίτερα για ύπνο ήδη μετά από τέσσερις βδομάδες παραμονής στο σπίτι.
Οι συμμετέχοντες που δεν αύξησαν ούτε μείωσαν το χρόνο που περνούσαν μπροστά από τις ηλεκτρονικές οθόνες δεν παρουσίασαν σημαντικές διαφορές στη ρουτίνα του ύπνου τους. Μάλιστα, αυτοί οι συμμετέχοντες είχαν την καλύτερη ποιότητα ύπνου από όλες τις ομάδες και τα λιγότερα συμπτώματα αϋπνίας στα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας, υποδηλώνοντας ότι το lockdown απλώς κατάφερε να επιδεινώσει την ποιότητα του ύπνου για όσα άτομα ήδη παρουσίαζαν διαταραχές.
«Η κατάχρηση των ηλεκτρονικών συσκευών πριν να κοιμηθούμε ήταν ήδη μια συνήθεια βαθιά ριζωμένη στην κοινωνίας μας πριν τον κορωνοϊό και ειδικότερα όσον αφορά τις νεαρότερες ηλικίες. Κατά την άποψή μας, η κοινωνική αποσταστιοποίηση απλώς πυροδότησε το φαινόμενο» συμπληρώνει σχετικά ο δρ. Federico Salfi μεταδιδακτορικός φοιτητής και επικεφαλής της έρευνας.
Από την άλλη, ο καθηγητής Michele Ferrara διευθυντής του Εργαστηρίου Ψυχοφυσιολογίας του Ύπνου και Γνωστικής Νευροεπιστήμης του Πανεπιστημίου της L’Aquila προειδοποιεί για τις αρνητικές επιπτώσεις: «Η απόδειξη της συσχέτισης μεταξύ της χρήσης των ηλεκτρονικών συσκευών και των διαταραχών του ύπνου κατά τη διάρκεια της πανδημίας υποδηλώνουν ότι τώρα, περισσότερο από ποτέ, θα πρέπει να ευαισθητοποιήσουμε την κοινή γνώμη σχετικά με τους κινδύνους της εκτεταμένης βραδινής έκθεσης στις ηλεκτρονικές οθόνες για να διατηρηθεί μια ομαλή ρουτίνα του ύπνου. Αυτό ισχύει και για το μέλλον, που απ΄ ότι φαίνεται θα αυξηθεί η καθημερινή τους χρήση».