Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
echrysanthopoulou@naftemporiki.gr
Ιδιαίτερα «ακριβή» αποδεικνύεται η υψηλή εξάρτηση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από το φυσικό αέριο, με τις παρενέργειες να αποτυπώνονται στις τελευταίες τριμηνιαίες εκθέσεις για τον κλάδο ενέργειας της Ε.Ε.
Οι εκθέσεις καλύπτουν την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2022 και η Ελλάδα είναι μία από τις 7 μόνο χώρες της Ε.Ε. όπου η κατανάλωση φυσικού αερίου αυξήθηκε 6% κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους. Η αυξητική τάση μάλιστα συνεχίστηκε και τους επόμενους μήνες, όπως έδειξαν τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ. Η αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο στην Ελλάδα κατά 32% το α’ τρίμηνο -δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό πανευρωπαϊκά μετά την Ισπανία όπου κατεγράφη αύξηση 70%- είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του μεριδίου του καυσίμου στο 18% από 15% έναν χρόνο πριν.
Στο πλαίσιο αυτό, δεν προξενεί έκπληξη που η Ελλάδα καταγράφεται από την Κομισιόν ως «δευτεραθλήτρια» στην αύξηση των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρισμού σε ετήσια βάση το α’ τρίμηνο του έτους με ποσοστό 336%, πίσω μόνο από την Ισπανία και την Πορτογαλία (+411%). Σύμφωνα πάντα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ελλάδα θα αναδεικνυόταν ως ακριβότερη χώρα μεταξύ όλων των χωρών της Ε.Ε. όσον αφορά το κόστος του ρεύματος για τους μικρότερους βιομηχανικούς καταναλωτές, αν δεν είχαν μεσολαβήσει οι επιδοτήσεις της κυβέρνησης. Χάρη στα μέτρα στήριξης απέφυγε και μια από τις θέσεις στο «βάθρο» της… ακρίβειας στις τιμές ρεύματος για τα νοικοκυριά. Και τούτο διότι χωρίς τις επιδοτήσεις η μέση λιανική τιμή θα διαμορφωνόταν για την εξεταζόμενη περίοδο στα 35,3 λεπτά/κιλοβατώρα. Τα στοιχεία της Κομισιόν δείχνουν επίσης ότι:
- Η Ε.Ε. δαπάνησε 78 δισ. ευρώ για εισαγωγές φυσικού αερίου το α’ τρίμηνο του έτους, εκ των οποίων τα 27 δισ. ευρώ κατέληξαν στην τσέπη της Μόσχας. Τα έσοδα που εισέπραξε το Κρεμλίνο αυξήθηκαν παρά τη μείωση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου από αγωγούς κατά 31%, που είχαν ως αποτέλεσμα να χάσει η Ρωσία -για πρώτη φορά από την έναρξη καταγραφής των στοιχείων- την πρώτη θέση μεταξύ των προμηθευτών φυσικού αερίου της Ε.Ε.
- Η αύξηση 10% που κατεγράφη στις εισαγωγές φυσικού αερίου της Ε.Ε. καλύφθηκε εν πολλοίς από τις εισαγωγές LNG, που σημείωσαν άλμα 72%, αυξάνοντας το μερίδιό του στο 34%.
- Η ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα στην Ε.Ε. αυξήθηκε κατά 6% σε ετήσια βάση, αυξάνοντας κατά 8% το ανθρακικό αποτύπωμα του κλάδου ενέργειας, καθώς η επάρκεια εφοδιασμού αποδείχθηκε υψηλότερη προτεραιότητα από την πράσινη μετάβαση.
- Σε πείσμα του comeback των ορυκτών καυσίμων, το μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή αυξήθηκε παράλληλα και ανήλθε στο 39%, καθώς η μεγάλη άνοδος της παραγωγής από ηλιακούς και αιολικούς σταθμούς (+31% και +20% αντίστοιχα) αντιστάθμισε τη μείωση της παραγωγής των υδροηλεκτρικών μονάδων (-27%) και των μονάδων πυρηνικής ενέργειας (-9%).
Αύξηση 4% στη ζήτηση φυσικού αερίου
Αύξηση σχεδόν 4% κατέγραψε ο ΔΕΣΦΑ στη ζήτηση φυσικού αερίου στην Ελλάδα το πρώτο εξάμηνο του έτους, με τον Τερματικό Σταθμό LNG της Ρεβυθούσας να γίνεται η κύρια πύλη εισόδου φυσικού αερίου της χώρας κατά το συγκεκριμένο διάστημα και το σημείο διασύνδεσης με τον αγωγό ΤΑΡ που φέρνει το αζέρικο αέριο να συμβάλλει επίσης σημαντικά στην τροφοδοσία της χώρας. Πιο αναλυτικά, για το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου 2022 η συνολική ζήτηση -εγχώρια κατανάλωση και εξαγωγές- φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 3,84%, φτάνοντας στις 38,91 τεραβατώρες (TWh) έναντι 37,47 TWh κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Μείωση σε ποσοστό 10,33% σημειώθηκε στην εγχώρια κατανάλωση, από 33,80 τεραβατώρες (TWh) στις 30,31 TWh, ενώ αξιοσημείωτη ήταν η αύξηση των εξαγωγών φυσικού αερίου κατά 134,33%, από 3,67 τεραβατώρες (TWh) σε 8,60 TWh. Το 22,10% της συνολικής ζήτησης για το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους αφορούσε εξαγωγές φυσικού αερίου, κυρίως προς τη Βουλγαρία.
Όσον αφορά τις εισαγωγές φυσικού αερίου, οι μεγαλύτερες ποσότητες εισήλθαν στη χώρα από τη Ρεβυθούσα, που κάλυψε ποσοστό 44,50%, καταγράφοντας σημαντική αύξηση σε ετήσια βάση. Ειδικότερα, εκφορτώθηκαν περίπου 16,61 TWh LNG από 39 δεξαμενόπλοια από 6 χώρες, έναντι περίπου 10,76 TWh από 15 δεξαμενόπλοια από 4 χώρες στο αντίστοιχο διάστημα του 2021. Η αύξηση αφορά κυρίως φορτία LNG από τις ΗΠΑ, τα οποία άγγιξαν τις 9,79 TWh, έναντι 4,09 TWh την ίδια περίοδο πέρυσι, με τις ΗΠΑ να παραμένουν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG με ποσοστό 58,94%.
Στη δεύτερη θέση βρέθηκαν οι εισαγωγές από την Αλγερία (2,47 TWh), ενώ ακολουθούν η Αίγυπτος, η Νιγηρία, το Ομάν και η Ινδονησία. Το σημείο εισόδου Σιδηροκάστρου (απ’ όπου έρχεται το ρωσικό αέριο μέσω του Turk Stream) κάλυψε ποσοστό 34,25% των εισαγωγών (13,33 TWh), ενώ ακολούθησε το σημείο εισόδου στη Νέα Μεσημβρία (αγωγός TAP) καλύπτοντας το 19,19% των εισαγωγών (7,47 TWh). Τέλος, οι Κήποι Έβρου κάλυψαν 2,03% των εισαγωγών (0,79 TWh).
