Είτε βρίσκεστε στο πάρκο σκύλων είτε απλά κάνετε μια βόλτα στους δρόμους γύρω από το σπίτι σας, σίγουρα το έχετε ξαναδεί αυτό: Ένα κουτάβι να είναι στην κυριολεξία μια μικρογραφία του ανθρώπου που κρατάει το λουρί του. Ή είναι ένα μυώδες Pitbull που μοιάζει με τον επίσης μυώδη κηδεμόνα του. Ή ένα Canis του οποίου το χτενισμένο τρίχωμα ταιριάζει απόλυτα με το κομψό χτένισμα του ανθρώπου του. Ίσως μάλιστα να έχετε γελάσει και με ένα κυνηγόσκυλο του οποίου η γλυκιά συμπεριφορά μοιάζει με εκείνη του ανθρώπου του. Σας φαίνεται τελείως αλλόκοτο όλο αυτό; Και όμως δεν είναι και το επιβεβαιώνουν οι επιστήμονες καθώς έχουν μελετήσει το φαινόμενο αυτό και έχουν αποφανθεί.
Η επιστήμη επιβεβαιώνει ότι οι σκύλοι μοιάζουν με τους κηδεμόνες τους
Υπάρχουν αρκετές καλές και αξιόπιστες έρευνες, οι οποίες υποστηρίζουν την άποψη ότι οι άνθρωποι επιλέγουν τους σκύλους-συντρόφους που μοιάζουν περισσότερο με αυτούς.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Anthrozoös το 1999 αναφέρει το πείραμα που έκαναν κάποιοι επιστήμονες. Σε μια ομάδα από 261 γυναίκες ζητήθηκε να επιλέξουν ποια ράτσα σκύλου προτιμούσαν από μια μικρή ομάδα σκύλων. Ήταν σκυλιά είτε με λοξά αυτιά, όπως τα Beagles, είτε κάποια με όρθια, τεντωμένα αυτιά, όπως τα Husky Σιβηρίας. Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακά. Οι περισσότερες γυναίκες που είχαν πιο μακριά μαλλιά προτίμησαν κουτάβια με κάποια δυσμορφία των αφτιών ενώ οι γυναίκες με πιο κοντά μαλλιά επέλεξαν εκείνα που είχαν όρθια τεντωμένα αφτιά.
Το ίδιο συμβαίνει και με τη συμπεριφορά. Ένας ”φοβητσιάρης”, ας πούμε, κηδεμόνας είναι μάλλον βέβαιο ότι θα δημιουργήσει έναν απόλυτα υποτακτικό χαρακτήρα ή έναν φοβικό και επιθετικό σκύλο. Αντίθετα ένας τολμηρός κηδεμόνας μάλλον θα έχει στη συντροφιά του έναν ακούραστο σκύλο που δεν διστάζει να αναζητάει νέες εμπειρίες.
Αρκετά χρόνια αργότερα, το 2004, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Psychological Science, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο φωτογράφισαν ξεχωριστά σκύλους και τους κηδεμόνες τους σε τρία πάρκα σκύλων – και στη συνέχεια ανέθεσαν σε μια ομάδα ανθρώπων που συμμετείχαν στο πείραμα να τους ταιριάξουν.
Τα αποτελέσματα ήταν και εδώ εντυπωσιακά. Αυτοί που είδαν τις φωτογραφίες ήταν σε θέση να αντιστοιχίσουν τα σκυλάκια και τους ανθρώπους τους με αρκετή ακρίβεια. (Εφόσον ο εν λόγω σκύλος ήταν καθαρόαιμος.)
«Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι όταν οι άνθρωποι επιλέγουν ένα κατοικίδιο, που, σε κάποιο επίπεδο, τους μοιάζει», γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Γιατί τελικά οι άνθρωποι μοιάζουν με τα σκυλιά τους;
Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι οι άνθρωποι επιλέγουν σκυλιά που τους μοιάζουν επειδή, με απλά λόγια, γενικά τείνουμε να προτιμούμε πράγματα που μας είναι οικεία – ένα ψυχολογικό φαινόμενο γνωστό ως «φαινόμενο της απλής έκθεσης». Δεδομένου ότι γνωρίζουμε καλά τα δικά μας πρόσωπα από μια ζωή που κοιταζόμαστε στον καθρέφτη, είναι λογικό να διαλέγουμε σκυλιά που προκαλούν την ίδια ανακουφιστική αίσθηση οικειότητας. Και στο χαρακτήρα επιλέγουμε τα χαρακτηριστικά που, κατά κάποιον τρόπο, συνδέουμε με αυτά που μας κάνουν να νιώθουμε καλύτερα (ηρεμία, ευθυμία, χαρά κ.λπ.).
Άλλοι ψυχολόγοι το αποδίδουν ως συνέπεια του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι εξελίχθηκαν για να βρίσκουν συντρόφους: Το να βγαίνουμε με κάποιον που μας μοιάζει μπορεί να είναι ένας τρόπος να διασφαλίσουμε ότι τα γονίδιά μας είναι γενετικά συμβατά και έτσι θα αυξήσουμε την πιθανότητα να τα μεταδώσουμε.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στη Swiss Journal of Psychology το 2014, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι το μπροστινό μέρος των αυτοκινήτων μοιάζει συχνά με τα πρόσωπα των ιδιοκτητών τους. Και, φυσικά, τα αυτοκίνητα των συμμετεχόντων έτειναν να μοιάζουν και με τα σκυλιά τους.
Οι σκύλοι συμπεριφέρονται όπως οι κηδεμόνες τους;
Αν όλα αυτά σας σας κάνουν να σκεφτείτε ότι οι άνθρωποι είναι ρηχοί ναρκισσιστές, θα σας πούμε το εξής: Η προτίμησή μας για το οικείο δεν είναι μόνο επιφανειακή. Παρά το γνωστό ότι τα αντίθετα έλκονται, μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι τείνουν να επιλέγουν τους συντρόφους τους με βάση κοινά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους.
Αυτό ισχύει και για τους σκύλους συντρόφους μας. Η Borbála Turcsán, ερευνήτρια συμπεριφοράς ζώων στο Πανεπιστήμιο Eötvös Loránd στην Ουγγαρία, και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν σε μελέτη του 2012 ότι τα προφίλ προσωπικότητας των σκύλων τείνουν να αντικατοπτρίζουν τους κηδεμόνες τους. Για παράδειγμα, οι πιο εξωστρεφείς κηδεμόνες είχαν σκύλους που επίσης είχαν εξωστρεφή χαρακτηριστικά – όπως το να περνούν περισσότερο χρόνο κοιτάζοντας έναν ξένο κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης.
«Σε όλες τις περιπτώσεις, η συσχέτιση [της προσωπικότητας] μεταξύ τους δεν ήταν τυχαία», λέει η ίδια. «Και το μέγεθος της συσχέτισης ήταν υψηλότερο από αυτό που βρέθηκε στις σχέσεις ανθρώπου με άνθρωπο. Έτσι, οι προσδοκίες μας από τις σχέσεις με τους σκύλους μας θα μπορούσαν να είναι παρόμοιες με αυτές που περιμένουμε από τις άλλες ανθρώπινες σχέσεις μας».
Η Turcsán σημειώνει επίσης ότι η συσχέτιση μεταξύ του ζευγαριού -σκύλος και κηδεμόνας- δεν αντανακλούσε το πόσο καιρό ζούσε ο σκύλος με τον κηδεμόνα του, πράγμα που σημαίνει ότι δεν επιδιδόταν σε απλή μίμηση. Αντίθετα, η προσωπικότητα του σκύλου φάνηκε να είναι μέρος αυτού που αρχικά προσέλκυσε τον κηδεμόνα του.
Ίσως δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι μας ελκύουν τόσο πολύ τα σκυλιά που μοιάζουν – και συμπεριφέρονται – με εμάς. Εξάλλου, στις Ηνωμένες Πολιτείες, η διάρκεια ζωής του μέσου σκύλου ξεπερνά τη διάρκεια του μέσου γάμου.
Ήρθε λοιπόν η ώρα να αγκαλιάσετε τον σκυλάκο σας και να κοιτάξετε μαζί στον καθρέφτη σας. Σίγουρα θα δείτε πως μοιάζετε.