Την φλεγμονή από άσθμα μπορεί να συνοδεύσουν αλλαγές του τοιχώματος των αεραγωγών. Αυτές οι αλλαγές είναι πιο αξιοσημείωτες στο άσθμα που δεν αντιμετωπίζεται σωστά.
Ωστόσο, είναι δυνατό να αποτραπεί η βλάβη των πνευμόνων, ειδικά εάν ξεκινήσετε έγκαιρα τη θεραπεία και διαχειριστείτε καλά τα συμπτώματά σας.
Άσθμα: Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις
Έρευνα του 2017 υποδηλώνει, ότι η αναδιαμόρφωση των αεραγωγών μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της λειτουργίας των πνευμόνων με την πάροδο του χρόνου. Μπορεί επίσης να επηρεάσει το πόσο καλά λειτουργεί το φάρμακο για το άσθμα.
Η αναδιαμόρφωση των αεραγωγών μπορεί επίσης να οδηγήσει σε Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Το άσθμα δεν μετατρέπεται σε ΧΑΠ (γνωστή και ως COPD – chronic obstructive pulmonary disease). Αλλά είναι πιο εύκολο να την αναπτύξετε, εάν έχετε αναδιαμόρφωση των αεραγωγών από μη ελεγχόμενο άσθμα.
Τα άτομα που ζουν με άσθμα και ΧΑΠ μαζί λέγεται ότι έχουν σύνδρομο επικάλυψης άσθματος-ΧΑΠ (ACOS – asthma-COPD overlap syndrome). Είναι πιθανό να γίνει λάθος διάγνωση ACOS είτε ως άσθμα είτε ως ΧΑΠ, μόνο επειδή τα συμπτώματα μπορεί να είναι παρόμοια.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να διαγνωστεί το ACOS, εάν το έχετε. Το άσθμα και η ΧΑΠ έχουν διαφορετικές θεραπείες.
Άλλες πιθανές επιπτώσεις του άσθματος περιλαμβάνουν:
- χρόνια στέρηση ύπνου από νυχτερινά συμπτώματα
- επιπτώσεις στην υγεία από την μειωμένη σωματική δραστηριότητα
- καθυστέρηση ανάπτυξης και μαθησιακές δυσκολίες στα παιδιά
- δυσκολία στην εργασία για ενήλικες
- εξάρσεις βήχα
- αναπνευστική ανεπάρκεια
- πνευμονία
Η διαχείριση των συμπτωμάτων του άσθματος μπορεί να επιβραδύνει την αναδιαμόρφωση των αεραγωγών, να μειώσει τις πιθανότητές σας για ΧΑΠ και ACOS και να προστατεύσει τους πνεύμονές σας.
Παρόλο που μπορεί να φαίνεται ότι το άσθμα μπορεί να σας επηρεάσει κατά καιρούς, έχετε κάποιο έλεγχο της κατάστασής σας.
Άσθμα: 5 ενέργειες που μπορείτε να κάνετε για να διατηρήσετε την υγεία των πνευμόνων
Αποφύγετε τους περιβαλλοντικούς ερεθισμούς
Ο αέρας που αναπνέετε μπορεί να περιέχει ερεθιστικούς παράγοντες άσθματος, που προκαλούν κρίσεις. Δεν επηρεάζονται πάντως όλοι από τα ίδια ερεθίσματα. Εάν μπορείτε να προβλέψετε και να αποφύγετε αυτούς τους παράγοντες στην ατμόσφαιρα, ίσως μπορέσετε να μειώσετε τον αριθμό των εξάρσεων άσθματος που αντιμετωπίζετε.
Οι συνήθεις παράγοντες που το προκαλούν περιλαμβάνουν:
- καπνός τσιγάρου
- ακάρεα σκόνης
- παράσιτα
- τρίχωμα κατοικίδιων ζώων
- μούχλα
- οικιακά απολυμαντικά
- ρύπανση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων
Η Αμερικανική Ένωση Πνεύμονα (ALA) περιγράφει τη φλεγμονή των πνευμόνων από την εισπνοή όζοντος σαν ένα κακό ηλιακό έγκαυμα στους πνεύμονές σας.
Συνιστούν να ελέγχετε τις προβλέψεις των αρμοδίων αρχών για την ποιότητα του αέρα στην περιοχή σας προτού προγραμματίσετε υπαίθρια εργασία, ή άσκηση. Εξετάστε μια επιλογή άσκησης σε εσωτερικούς χώρους ημέρες κακής ποιότητας αέρα.
Πέρα από το ότι είναι αιτία άσθματος, το κάπνισμα είναι και παράγοντας κινδύνου για ΧΑΠ. Εάν καπνίζετε και μπορείτε να το κόψετε, αυτομάτως θα μειώσετε την πιθανότητα να αναπτύξετε ACOS.
Τηρείτε την φαρμακευτική σας αγωγή
Μια μελέτη που διεξήχθη μεταξύ 2011 και 2012 διαπίστωσε ότι μόνο το 8,3% των ανθρώπων συμμορφώνονταν πλήρως με τα φάρμακά του άσθματος. Ο όρος “συμμόρφωση” αναφέρεται στην για μεγάλο χρονικό διάστημα λήψη των φαρμάκων σύμφωνα με τις οδηγίες ενός επαγγελματία υγείας, χωρίς να χάνετε δόσεις.
Σύμφωνοι με μια ανασκόπηση του 2019, οι λόγοι που πολλοί δεν το καταφέρνουν αυτό, είναι οι εξής:
- πολυπλοκότητα της φαρμακευτικής αγωγής
- φόβος για παρενέργειες
- τεχνική εισπνοής
- κόστος
- αφηρημάδα
- παρεξηγημένες οδηγίες
- άρνηση για την κατάσταση της υγείας
- ακατάλληλες προσδοκίες
- δυσαρέσκεια με τον επαγγελματία υγείας
- πολιτιστικοί, ή θρησκευτικοί λόγοι
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η καλή συμμόρφωση με τη φαρμακευτική αγωγή άσθματος έχει ως αποτέλεσμα:
- θετικά αποτελέσματα για την υγεία
- βελτιώσεις στον έλεγχο της νόσου
- μειωμένη θνησιμότητα
Πρόληψη λοιμώξεων του αναπνευστικού
Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού μπορούν να προκαλέσουν κρίσεις άσθματος και να επιδεινώσουν τα συμπτώματα. Η αποφυγή μόλυνσης προστατεύει τους πνεύμονές σας.
Ακολουθούν ορισμένα βήματα που μπορείτε να κάνετε για να αποτρέψετε την μόλυνση:
- κάντε το εμβόλιο κατά της γρίπης
- μείνετε μακριά από πολυσύχναστα μέρη κατά την περίοδο της γρίπης
- πλένετε τακτικά τα χέρια σας
- βουρτσίζετε τα δόντια σας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα
- αποφύγετε να αγγίζετε το πρόσωπό σας
Ξεκινήστε την αυτοφροντίδα με τα πρώτα σημάδια των συμπτωμάτων. Μερικές φορές τα σημάδια μιας λοίμωξης μπορεί να μιμούνται εκείνα του άσθματος, όπως ο βήχας.
Ωστόσο, το άσθμα ΔΕΝ προκαλεί:
- κρυάδες
- πυρετό
- πονόλαιμο
- μυϊκούς πόνους
Το να ξέρετε τις διαφορές μεταξύ των συμπτωμάτων του άσθματος και εκείνων μιας λοίμωξης θα σας βοηθήσει να ξέρετε πότε να μείνετε σπίτι, να πίνετε επιπλέον υγρά και να λαμβάνετε την ανάπαυση που χρειάζεστε.
Άσκηση
Μερικοί εμφανίζουν συμπτώματα άσθματος όταν ασκούνται, επομένως αποφεύγουν τη σωματική άσκηση. Αλλά έτσι χάνουν μια εξαιρετική ευκαιρία για να βελτιώσουν την υγεία των πνευμόνων τους.
Η καθημερινή άσκηση έχει πολλά οφέλη, σύμφωνα με την ALA. Αυτά περιλαμβάνουν:
- αυξημένη χωρητικότητα των πνευμόνων
- βελτιωμένη ροή αίματος
- μειωμένη φλεγμονή των αεραγωγών
- υψηλότερη ανθεκτικότητα και αντοχή
- υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος
Εάν έχετε κρίσεις άσθματος που προκαλούνται από την άσκηση, ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε την αιτία. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι απλώς ένα θέμα φυσικής κατάστασης. Εάν οφείλεται στο ότι το άσθμα σας δεν αντιμετωπίζεται όσο καλά θα μπορούσε να γίνει, μια αλλαγή φαρμάκου μπορεί να βοηθήσει.
Η ALA συνιστά τις ακόλουθες στρατηγικές άσκησης:
- κάντε ζέσταμα πριν την άσκηση και αποκατάσταση μετά
- καλύψτε το στόμα και την μύτη σας όταν ασκείστε έξω σε κρύο καιρό
- ελέγξτε την ποιότητα του αέρα προτού ασκηθείτε σε εξωτερικούς χώρους και, εάν είναι απαραίτητο, επιλέξτε μια δραστηριότητα σε εσωτερικούς χώρους
- σταματήστε αμέσως εάν αισθανθείτε δυσφορία στο στήθος, όπως πόνο, βήχα ή δύσπνοια
- χρησιμοποιήστε την συσκευή εισπνοής σας, καθίστε και χαλαρώστε
Εάν έχετε οποιαδήποτε κατάσταση υγείας, άσθμα ή άλλο, καλό είναι να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας προτού ξεκινήσετε ένα νέο είδος άσκησης.
Κάντε διατροφικές αλλαγές
Η επίδραση της διατροφής στη φλεγμονή μπορεί να επηρεάσει την υγεία των πνευμόνων σας.
Μια μελέτη του 2020 σε 12.687 Ισπανόφωνους/Λατίνους ενήλικες ηλικίας 18 έως 74 ετών διαπίστωσε, ότι μια προφλεγμονώδης διατροφή αύξησε την πιθανότητα άσθματος, ενώ μια αντιφλεγμονώδης διατροφή επηρέασε θετικά την λειτουργία των πνευμόνων.
Η φλεγμονή δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που επηρεάζει την επίδραση της διατροφής στην λειτουργία των πνευμόνων. Θρεπτικά συστατικά, όπως οι υδατάνθρακες, χρησιμοποιούν περισσότερο οξυγόνο και δημιουργούν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα. Αυτό μπορεί να κάνει τους πνεύμονές σας να λειτουργούν σκληρότερα. Ως εκ τούτου η μείωση των υδατανθράκων και η αντικατάστασή τους με υγιή λίπη μπορεί να σας βοηθήσει να αναπνεύσετε πιο εύκολα.
Η ALA προσφέρει τις ακόλουθες διατροφικές συμβουλές:
- Βιταμίνη D: Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνει τη φλεγμονή των αεραγωγών. Τα χαμηλά επίπεδα έχουν συνδεθεί με αυξημένη πιθανότητα κρίσεων άσθματος τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες.
- Βιταμίνη Ε: Περιέχει τοκοφερόλη (tocopherol) που μπορεί να βοηθήσει στην μείωση του συριγμού και του βήχα.
Τα τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγετε περιλαμβάνουν:
- τροφές που προκαλούν αέρια, όπως όσπρια, τηγανητά και ανθρακούχα ποτά, τα οποία μπορεί να κάνουν την αναπνοή πιο δύσκολη
- θειώδη: Βρίσκονται συνήθως στα αποξηραμένα φρούτα, τα οποία μπορούν να αυξήσουν τα συμπτώματα του άσθματος
- σαλικυλικά, στον καφέ, το τσάι, τα βότανα και τα μπαχαρικά
Πηγή: https://www.healthline.com
φωτό: iStock
