Την Κυριακή προ της γεννήσεως του Χριστού, 22 Δεκεμβρίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει την Αγία Αναστασία τη Μεγαλομάρτυρα και Φαρμακολύτρια.
Σύμφωνα με το εορτολόγιο τιμώνται επίσης:
- Ο Άγιος Χρυσογόνος ο Μάρτυρας
- Η Αγία Θεοδότη και τα τρία παιδιά της οι Μάρτυρες
Τιμάται ακόμη η Μνήμη Πάντων των απ’ αιώνος Θεό ευαρεστησάντων από Αδάμ άχρι και Ιωσήφ του μνήστορος της Υπεραγίας Θεοτόκου, ομοίως και των Προφητών, εξαιρέτως δε του Προφήτου Δανιήλ (560 π.Χ.) και των Αγίων τριών Παίδων.
Αγία Αναστασία
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Ρώμη στα τέλη του 3ου μ.Χ αιώνα. Ήταν κόρη αρχοντικής οικογένειας. Πατέρας της ήταν ο Πραιτέξτατος, ισχυρός προύχοντας την Ρωμαϊκή εποχή και ειδωλολάτρης. Η μητέρα της Φλαβία ήταν χριστιανή.
Η Αναστασία βαφτίστηκε χριστιανή και ανατράφηκε από τη μητέρα της. Όταν η Αναστασία έφτασε σε ώριμη ηλικία, ο πατέρας της την πίεζε να παντρευτεί τον Ρωμαίο εθνικό Πόπλιο, πράγμα το οποίο και έγινε παρά τη θέλησή της. Η Αναστασία απέφυγε τον Πόπλιο σαρκικά, προφασιζόμενη ότι ήταν ασθενής, νόσο αεί προφασιζόμενη όπως αναγράφει το συναξάριό της, ενώ αυτός της κατέτρωγε την περιουσία σε ειδωλολατρικές και άσωτες εκδηλώσεις. Η Αναστασία υπέφερε πολύ, διότι δεν μπορούσε να εκπληρώσει ελεύθερα τις χριστιανικές της υποχρεώσεις.
Ο αιφνίδιος θάνατος του συζύγου της, ελευθέρωσε όλες τις δυνατότητες της Αναστασίας. Έτσι διέθετε όλα της τα πλούτη, το χρόνο, τη δράση και την αγάπη της στο να επισκέπτεται στις φυλακές τους φυλακισμένους Χριστιανούς, να τους ενισχύει και να τους ενθαρρύνει, ώστε να μην δειλιάσουν μπροστά στο μαρτύριο. Έγινε αλείπτρια, δηλαδή προπονήτρια, πολλών μαρτύρων που οφείλουν το ένδοξο μαρτυρικό τους τέλος στην ενθάρρυνση και τη στήριξη της Αναστασίας.
Στο έργο της αυτό δεν περιορίστηκε μόνο στη Ρώμη αλλά άπλωσε τη δράση της μέχρι την Ανατολή, έως την Νικομήδεια της Μικράς Ασίας, αφού διέτρεξε το Ιλλυρικό και τη Μακεδονία, όπου έδρασε κυρίως στην πόλη της Θεσσαλονίκης.
Το μαρτύριο
Στη Θεσσαλονίκη δίδαξε τη χριστιανική πίστη στις τρεις αδελφές Αγάπη, Χιονία και Ειρήνη, που μαρτύρησαν επί Διοκλητιανό. Οι ρωμαϊκές αρχές της πόλης φυλάκισαν και βασάνισαν την Αναστασία σε φυλακή της Θεσσαλονίκης.
Η άκαμπτη και ανυποχώρητη Αναστασία τελικά δέθηκε σε πασσάλους και δεμένη ως ήταν παραδόθηκε στη φωτιά στις 22 Δεκεμβρίου του 303 ή 304 μ.Χ. στη Θεσσαλονίκη (ή κατά άλλους στο Σίρμιο), ενώ άλλες πηγές τοποθετούν το μαρτύριό της στη Ρώμη.
Το τίμιο σώμα της Αναστασίας το παρέλαβε, σύμφωνα με τα συναξάρια, μια ευσεβής αρχόντισσα, χρησιμοποιώντας τη γνωριμία της με τον τοπικό Έπαρχο. Το ενταφίασε στον κήπο της οικίας της. Αργότερα έκτισε εκεί χριστιανικό ναό.
Σε ποιους λέμε «χρόνια πολλά»
Την ονομαστική τους εορτή έχουν οι:
- Αναστασία, Νατάσα,Τασία, Σία, Σάσα, Σίσσυ.
- Ζωΐλος, Ζωΐλα
- Χρυσόγονος, Χρυσόγονη
- Ιακώβ
- Γιακουμής
- Ιωσήφ, Σήφης, Ιωσηφίνα, Ζοζεφίνα, Τζέσικα
