Τον Οκτώβριο του 1347 γενοβέζικα εμπορικά πλοία έφτασαν στο λιμάνι της Μεσσήνης στη Σικελία από το λιμάνι της Θεοδοσίας στη Μαύρη Θάλασσα γεμάτα ετοιμοθάνατους και νεκρούς. Ήταν η αρχή της πανδημίας της μαύρης πανώλης που έγινε περισσότερο γνωστή ως μαύρος θάνατος.
Θεωρείται η πιο καταστροφική πανδημία στην παγκόσμια ιστορία αφού από το 1348-1353 υπολογίζεται ότι σε Ευρώπη, Ασία και βόρεια Αφρική έχασαν την ζωή τους 100-200 εκατ. άνθρωποι. Η ασθένεια αυτή είχε δύο μορφές: τη βουβωνική (ή σηψαιμική) και την πνευμονική. Μεταδιδόταν ακαριαία και βοηθούμενη από τις κακές συνθήκες υγιεινής, την έλλειψη ιατρικών γνώσεων της εποχής και τις δεισιδαιμονικές προλήψεις. Εκτιμάται ότι ο πληθυσμός της Ευρώπης συρρικνώθηκε κατά 50% δημιουργώντας έτσι ένα ντόμινο πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων στη γηραιά ήπειρο που καθόρισαν την εξέλιξη και πορεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού και όχι μόνο.
Ερευνητές με επικεφαλής τον Άνταμ Ιζντέμπσκι, επιστήμονα του Ινστιτούτου Επιστήμης Ανθρώπινης Ιστορίας του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ στη Γερμανία, χαρτογράφησαν την πανδημία της μαύρης πανώλης στην Ευρώπη. Οι ερευνητές μελέτησαν στοιχεία από 261 περιοχές 19 ευρωπαϊκών χωρών. Ανάμεσα στα στοιχεία που μελέτησαν οι ερευνητές ήταν η αγροτική παραγωγή αυτών των περιοχών η απότομη μείωση της οποίας το επίμαχο χρονικό διάστημα συνδέεται με την πανδημία.
Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature Ecology» οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι περιοχές που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία ήταν η κεντρική Ιταλία, η Γαλλία, η Σκανδιναβία, η νοτιοδυτική Γερμανία και η Ελλάδα. Η ανατολική Ευρώπη, κάποιες περιοχές της Κεντρικής Ευρώπης, η Ιρλανδία και η Ιβηρική Χερσόνησος κατάφεραν να αποφύγουν την μαζική εξόντωση των πληθυσμών τους. Σύμφωνα με τους ερευνητές το πόσο ισχυρό ήταν το χτύπημα της πανδημίας σε κάθε περιοχή σχετιζόταν με μια σειρά παραγόντων που διέφεραν από περιοχή σε περιοχή. Οι τοπικές συνθήκες τη δεδομένη χρονική στιγμή έπαιζαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της πανδημίας σε κάθε περιοχή.
