Το κρασί και το αμπέλι έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην ζωή των αρχαίων Ελλήνων και ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα με τα ήθη, τα έθιμα, την θρησκεία, την τέχνη και τον πολιτισμό τους.
Ο Διόνυσος για τους Θράκες, ταυτίζεται με το θεό Βάκχο ή Ίακχο και είναι ο θεός των γονιμοποιών δυνάμεων της φύσης και πιο ειδικά της αμπέλου και του κρασιού. Οι Θράκες τον ήθελαν «παρόντα» στις εκδηλώσεις τους, στις θρησκευτικές τελετές και ιδιαίτερα στον τρύγο των αχανών αμπελιών τους και στην παραγωγή του μούστου.
Στην Οδύσσεια ο Όμηρος, περιγράφει το κρασί των Κικόνων και του Μάρωνα, ως μελιηδέα οίνο, ερυθρό, θείο ποτό, με οσμή θεσπέσια, απόσταγμα αμβροσίας και νέκταρος.
Κοντά στους ελικοειδείς κόλπους του Θρακικού αρχιπελάγους, τα πυκνά δάση των δρυών και τη ροή χειμάρρων, υπάρχει ακόμα «η ψυχή των Θρακών». Εδώ στην ακριτική γη της Ελλάδος κρύβονται βαθιά τα ίχνη του μυστήριου αυτού λαού και του μοναδικού του τρόπου στην παραγωγή κρασιού και της καλλιέργειας της αμπέλου. Η μυθολογική φαντασία ενώνει την φυσική τοποθεσία με τον συμβολικό χώρο, όπου το όνομα του κρασιού και της τοποθεσίας γίνονται όχημα για να ανακληθούν στην μνήμη εικόνες της αρχαιότητας.
Μία τέτοια «ανάκληση μνήμης» έγινε την περασμένη Κυριακή σε έναν από τους αρχαίους λαξευτούς ληνούς της Θράκης. Η αναβίωση, είναι ετήσια και πραγματοποιείται εδώ και πολλά χρόνια, πάντα με την ίδια ιεροπρέπεια και ευλάβεια στα ήθη και τα έθιμα των προγόνων μας. Φέτος, η αναβίωση του πατήματος δεν πραγματοποιήθηκε παραδοσιακά στην περιοχή του Άβαντα (Ν. Έβρου), αλλά για πρώτη φορά τελέστηκε σε αρχαίο ληνό της Ροδόπης.
Οι ληνοί (ή πατητήρια), είναι χειροποίητες κατασκευές (λαξευτές σε βράχο) που διατηρούνται άθικτες από τον χρόνο και αφηγούνται την ιστορία του τόπου και της ευρύτερης περιοχής καλύτερα από χίλιες γραπτές σελίδες.
Με σκοπό την αναβίωση της αρχαίας παράδοσης του τόπου, την τέλεση του πατήματος σταφυλιού έπραξε η Ένωση Θρακών μαζί με μικρούς και μεγάλους φίλους εορτάζοντας έτσι με τον καλύτερο τρόπο την έλευση της Φθινοπωρινής Ισημερίας (22/09/2020).
Στην αρχή του δρώμενου απαγγέλθηκαν οι ύμνοι ΔΙΟΝΥΣΟΥ, ΒΑΚΧΟΥ, ΛΙΚΝΙΤΟΥ, ΛΥΣΙΟΥ ΛΗΝΑΙΟΣ ΥΜΝΟΣ, και ΤΡΙΕΤΗΡΙΚΟΥ και στη συνέχεια ακολούθησε το παραδοσιακό πάτημα σταφυλιού και η παραγωγή του μούστου στον αρχαίο ληνό από γυναίκες με παραδοσιακές ενδυμασίες και παιδιά, με συνοδεία θρακικών ασμάτων. Ο μούστος αποθηκεύτηκε σε βαρέλια μέχρι να επέλθει η διαδικασία της ζύμωσης.
Παρά την δύσβατη διαδρομή και το βαρύ φορτίο των σταφυλιών που χρειάστηκε να μεταφερθεί, οι συμμετέχοντες έδειξαν ψυχική δύναμη, ομαδικότητα, συνεργασία και υπερέβαλλαν εαυτούς, για τον κοινό σκοπό της ιστορικής αναβίωσης.
Όλοι οι συμμετέχοντες αξίζουν θερμά συγχαρητήρια, όλοι μαζί συνέπραξαν στο να γραφτεί ιστορία μετά από αιώνες και ο αρχαίος ληνός να ζωντανέψει ξανά και να γεμίσει χαρούμενες φωνές αλλά και τους ευλογημένους χυμούς του Διόνυσου.
Καλά Κρασιά και του Χρόνου!
Με αγάπη για το Θρακολόγιον και την ανάδειξη της Θράκης
Απόστολος Τσακρίδης (Ορφεύς)
