Με την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας και τις περιβαλλοντικές αλλαγές να ασκούν πίεση σε κάθε χώρα, οι πόλεις αντιμετωπίζουν νέες προκλήσεις στα σχέδιά τους για ένα βιώσιμο μέλλον. Ορισμένοι προορισμοί, ωστόσο, έχουν προχωρήσει επιθετικά στην εφαρμογή έξυπνων λύσεων που στοχεύουν στην οικοδόμηση μιας υψηλότερης μακροπρόθεσμης ποιότητας ζωής, παρέχοντας καθοδήγηση για τον υπόλοιπο κόσμο που πρέπει να ακολουθήσει.
Για να βοηθήσει στην καταγραφή της προόδου αυτών των πρωτοβουλιών, το Διεθνές Ινστιτούτο Διοικητικής Ανάπτυξης (IMD) καταρτίζει μια ετήσια κατάταξη των πιο έξυπνων πόλεων του κόσμου, με βάση την οικονομική και τεχνολογική ισχύ κάθε πόλης και τον τρόπο με τον οποίο οι παράγοντες αυτοί ενισχύουν την ποιότητα ζωής και παρέχουν λύσεις στις κοινωνικές προκλήσεις. Τώρα, στο πέμπτο έτος διεξαγωγής του, ο Δείκτης Έξυπνων Πόλεων 2024 συγκέντρωσε στοιχεία από τους κατοίκους 142 πόλεων για να κατανοήσει τις απόψεις τους σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια, την κινητικότητα, τις δραστηριότητες, τις ευκαιρίες και τη διακυβέρνηση της πόλης τους.
Με αφιέρωμά του το BBC παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά εκείνα που έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στη ζωή των κατοίκων των «έξυπνων» πόλεων.
Κυριαρχούν οι πόλεις σε Ευρώπη και Ασία
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ούτε μία πόλη από τη Βόρεια Αμερική ή την Αφρική δεν σκαρφάλωσε στην πρώτη 20άδα φέτος, ενώ όλες οι πόλεις εκτός από τρεις που βρίσκονται στην πρώτη 20άδα βρίσκονται στην Ευρώπη ή την Ασία.
Οι 10 πιο έξυπνες πόλεις του κόσμου
Σύμφωνα με τον Δείκτη Έξυπνων Πόλεων 2024, οι δέκα πιο έξυπνες πόλεις του κόσμου είναι:
- Ζυρίχη
- Όσλο
- Καμπέρα
- Γενεύη
- Σιγκαπούρη
- Κοπεγχάγη
- Λωζάνη
- Λονδίνο
- Ελσίνκι
- Αμπού Ντάμπι
Η πρωτεύουσα της Αυστραλίας, που κατέλαβε την τρίτη θέση στον δείκτη και είναι μία από τις λίγες μη ευρωπαϊκές ή ασιατικές πόλεις στην πρώτη 20άδα, σημείωσε ιδιαίτερα καλή βαθμολογία για τη χαμηλή ατμοσφαιρική ρύπανση, τον αριθμό των χώρων πρασίνου και την υψηλή αίσθηση ενσωμάτωσης μεταξύ των πολιτών που ανήκουν σε μειονότητες. Παράλληλα, η εγγύτητα της πόλης με τη φύση επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο η πόλη θέτει τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο.
Η Καμπέρα έχει επίσης υιοθετήσει την τεχνολογία για να κάνει την πόλη πιο βιώσιμη και πιο ελκυστική για τους ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων και άλλων επιχειρήσεων – κάτι που συμβάλλει στη δημιουργία ενός ενάρετου κύκλου καινοτομίας. Ένα ισχυρό διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας υποστηρίζει τη συνολική συνδεσιμότητα και την ανάπτυξη της εξ αποστάσεως εργασίας, ενώ οι κόμβοι καινοτομίας και οι χώροι συνεργασίας, όπως το Canberra Innovation Network, συμβάλλουν στην προώθηση της τεχνολογικής ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας.
Σιγκαπούρη
Η Σιγκαπούρη, πέμπτη στον φετινό δείκτη, ανέβηκε δύο θέσεις στην κατάταξη χάρη στις υψηλές βαθμολογίες στην ασφάλεια (που επιτρέπει το CCTV), την υψηλή συνδεσιμότητα που διευκολύνει τη σχολική εκπαίδευση και την παρακολούθηση της κυκλοφορίας, καθώς και την ηλεκτρονική υποβολή εκθέσεων και την επεξεργασία εγγράφων που επιτρέπει την απρόσκοπτη αντιμετώπιση της κυβερνητικής γραφειοκρατίας.
«Το σύστημα δημόσιων συγκοινωνιών της Σιγκαπούρης ενισχύεται σημαντικά από τη στρατηγική χρήση των ανοικτών δεδομένων και των τεχνολογιών ανέπαφων πληρωμών», δήλωσε ο Firdaus Syazwani, επί μακρόν κάτοικος και ιδρυτής του προσωπικού οικονομικού πόρου Dollar Bureau. «Μαζί αυτό εξορθολογίζει τα ταξίδια και τα καθιστά εξαιρετικά βολικά για τους κατοίκους και τους επισκέπτες».
Ο ίδιος αναφέρει ότι τόσο η κυβέρνηση όσο και οι ιδιωτικές εταιρείες δημοσιεύουν εκτεταμένα σύνολα δεδομένων σχετικά με τα πρότυπα κυκλοφορίας, τα δρομολόγια των λεωφορείων και των τρένων και τα μεγέθη του πλήθους στους σταθμούς, τα οποία οι προγραμματιστές εφαρμογών και οι πολεοδόμοι μπορούν στη συνέχεια να αξιοποιήσουν για να δημιουργήσουν λύσεις για τους επιβαίνοντες – βοηθώντας τους να βελτιστοποιήσουν τις διαδρομές του ταξιδιού τους, να εξοικονομήσουν χρόνο και τελικά να μειώσουν τη συμφόρηση της πόλης.
Λωζάνη, Ελβετία
Ενώ τρεις ελβετικές πόλεις βρέθηκαν στην πρώτη δεκάδα (συμπεριλαμβανομένης της Ζυρίχης στην πρώτη θέση και της Γενεύης στην τέταρτη θέση), η μικρότερη Λωζάνη εξακολουθεί να ξεπερνά το βάρος της, καταλαμβάνοντας την έβδομη θέση στον δείκτη, παρόλο που ο πληθυσμός της είναι μόλις 150.000. Αλλά η ιδιαιτερότητα της πόλης αποδεικνύεται στην πραγματικότητα πλεονέκτημα για τους κατοίκους της.
«Μου αρέσει να ζω στη Λωζάνη επειδή είναι μια τόσο μικρή πόλη με όλες τις ανέσεις μιας μεγάλης πόλης», δήλωσε η Olivia Bosshart, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων στον Τουρισμό της Λωζάνης. «Τα πάντα είναι τόσο κοντά με τα πόδια. Από το σταθμό, απέχει μόλις 15 λεπτά από τη λίμνη [λίμνη της Γενεύης] και 15 λεπτά από το κέντρο της πόλης».
Είναι επίσης μια πόλη που παίρνει σοβαρά την εγγύτητά της στη φύση και επενδύει σημαντικά σε πάρκα, κήπους και άλλους χώρους πρασίνου – με 360 εκτάρια αστικού πρασίνου και μια πρωτοβουλία για τη φύτευση περισσότερων από 1.400 νέων δέντρων κάθε χρόνο.
Επιπλέον, η πόλη παραμένει προσηλωμένη στην προώθηση ψηφιακών πρωτοβουλιών με βιώσιμο τρόπο. Η πόλη της Λωζάνης δεσμεύεται να μειώσει τον ψηφιακό της αντίκτυπο και υποστηρίζει την ψηφιακή μετάβαση της διοίκησής της», εξήγησε η Alexane Bornoz, διευθύντρια επικοινωνίας της πόλης της Λωζάνης, επισημαίνοντας επίσης τις προσπάθειες της πόλης για την παροχή ψηφιακών υπηρεσιών στους κατοίκους και τους επισκέπτες: «Μια εφαρμογή για κινητά είναι διαθέσιμη για την εύρεση πρακτικών πληροφοριών για την επίσκεψη και τη διαμονή στη Λωζάνη», δήλωσε η Bornoz. «Οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής διοίκησης είναι διαθέσιμες στους ανθρώπους που ζουν στη Λωζάνη, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών εγγραφών και κρατήσεων, των πληροφοριών για τις μεταφορές και τα ταξίδια, των πωλήσεων του κρασιού της πόλης και πολλά άλλα».
Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο
Το Λονδίνο, που κατατάσσεται στην όγδοη θέση του δείκτη (δύο θέσεις χαμηλότερα από πέρυσι), συνεχίζει να κατατάσσεται υψηλά για την ευκολία του στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των κρατήσεων για μεταφορές και την εύκολη πρόσβαση στο Wi-Fi.
«Με εξαιρετικές συγκοινωνίες τόσο με το μετρό, τα λεωφορεία, τα πλοία και τα προγράμματα ενεργών μετακινήσεων, όπως τα ποδήλατα και τα σκούτερ, το Λονδίνο είναι ένα διασκεδαστικό μέρος με πολλά να συμβαίνουν κάθε μέρα της εβδομάδας, όπως εστιατόρια, παμπ, νυχτερινή ζωή, συναυλίες και πολλά άλλα», δήλωσε η Emma Orr της Winning Business UK Ltd. η οποία συνεργάστηκε με τους 32 δήμους του Λονδίνου σχετικά με τις υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
Η Orr έχει παρακολουθήσει την πόλη να θεσπίζει βαθιές δεσμεύσεις για συνεχή βιωσιμότητα τα τελευταία χρόνια. «Υπάρχει επίσης αύξηση των έξυπνων δικτύων, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ολόκληρη την πόλη τόσο στο πλαίσιο του σχεδιασμού των κτιρίων όσο και της συλλογής ενέργειας», δήλωσε η ίδια. «Το Λονδίνο έχει δεσμευτεί να γίνει μια «καθαρή πόλη» όσον αφορά τόσο τις υποδομές EV όσο και τη δέσμευση για πράσινο και τα σχέδια ενεργών μετακινήσεων [περπάτημα και ποδηλασία]. Η Transport for London έχει θέσει ως στόχο το 80% των μετακινήσεων να ολοκληρώνεται με ενεργητικές μετακινήσεις [περπάτημα, ποδήλατο και δημόσιες μεταφορές] μέχρι το 2041».
Η δέσμευση της πόλης για βιωσιμότητα είναι επίσης εμφανής στην προώθησή της για υποδομές ηλεκτρικών οχημάτων.
Άμπου Ντάμπι, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
Ολοκληρώνοντας την πρώτη 10άδα, το Άμπου Ντάμπι ανέβηκε τρεις θέσεις στην αξιολόγηση φέτος και έφτασε στη 10η θέση του δείκτη. Η πόλη σημείωσε εξαιρετικά καλή βαθμολογία για την ευκολία στις μεταφορές και τις ηλεκτρονικές κρατήσεις, την υψηλή υγιεινή ακόμη και στις φτωχότερες περιοχές της πόλης, τις ψηφιακές δεξιότητες που διδάσκονται καλά στα σχολεία και ως ένα μέρος όπου οι άνθρωποι διαφορετικών εθνοτήτων αισθάνονται ευπρόσδεκτοι.
Για τους κατοίκους, τα έξυπνα και βολικά χαρακτηριστικά του συστήματος μεταφορών της πόλης είναι απαράμιλλα.
Τα περισσότερα από τα κτίρια της Masdar City έχουν καταταγεί στην κατηγορία LEED Gold ή Platinum, και όλα τα κτίρια έχουν σχεδιαστεί για να μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας και νερού κατά τουλάχιστον 40%. Αν και η πρόοδος της οικοδόμησης ήταν πιο αργή από ό,τι αναμενόταν, η περιοχή φιλοδοξεί να είναι τελικά αρκετά μεγάλη για 40.000 κατοίκους.
Πηγή: BBC
