Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε νέα στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι εφαρμόζεται χαμηλός παγκόσμιος συντελεστής φόρων σε ανθυγιεινά προϊόντα όπως το αλκοόλ και τα ζαχαρούχα ποτά (SSBs). Τα ευρήματα υπογραμμίζουν ότι η πλειονότητα των χωρών δεν χρησιμοποιούν φόρους για να δώσουν κίνητρα για πιο υγιεινές συμπεριφορές. Για να βοηθήσει τις χώρες, ο ΠΟΥ, εκδίδει ένα τεχνικό εγχειρίδιο σχετικά με την πολιτική και τη φορολογική διαχείριση του αλκοόλ.
Παγκοσμίως 2,6 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από την κατανάλωση αλκοόλ κάθε χρόνο και πάνω από 8 εκατομμύρια από μια ανθυγιεινή διατροφή, ενώ εκτιμάται πως η επιβολή φόρου στο αλκοόλ και στα SSBs θα μειώσει αυτούς τους θανάτους.
Οι μισές από όλες τις χώρες που φορολογούν τα SSB φορολογούν επίσης το νερό, κάτι που δεν συνιστάται από τον ΠΟΥ. Αν και 108 χώρες φορολογούν κάποιο είδος ποτού με ζάχαρη, παγκοσμίως, κατά μέσο όρο ειδικού φόρου κατανάλωσης, ένας φόρος που ορίζεται για ένα συγκεκριμένο καταναλωτικό προϊόν, αντιπροσωπεύει μόλις το 6,6% της τιμής της σόδας.
Τουλάχιστον 148 χώρες έχουν εφαρμόσει ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα αλκοολούχα ποτά σε εθνικό επίπεδο. Ωστόσο, το κρασί απαλλάσσεται από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε τουλάχιστον 22 χώρες, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια. Σε παγκόσμιο επίπεδο, κατά μέσο όρο, το μερίδιο του ειδικού φόρου κατανάλωσης στην τιμή της μάρκας μπύρας με τις περισσότερες πωλήσεις είναι 17,2%. Για τη μάρκα με τις περισσότερες πωλήσεις του τύπου οινοπνευματωδών ποτών με τις περισσότερες πωλήσεις, είναι 26,5%.
Μια μελέτη του 2017 δείχνει ότι οι φόροι που αυξάνουν τις τιμές του αλκοόλ κατά 50% θα βοηθήσουν στην αποφυγή περισσότερων από 21 εκατομμυρίων θανάτων σε 50 χρόνια και θα αποφέρουν σχεδόν 17 τρισεκατομμύρια δολάρια σε πρόσθετα έσοδα. Αυτό ισοδυναμεί με τα συνολικά κρατικά έσοδα οκτώ από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου σε ένα χρόνο.
«Η φορολόγηση των ανθυγιεινών προϊόντων δημιουργεί υγιέστερους πληθυσμούς. Έχει θετικό αποτέλεσμα σε ολόκληρη την κοινωνία – λιγότερες ασθένειες και έσοδα για τις κυβερνήσεις για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών. Στην περίπτωση του αλκοόλ, οι φόροι βοηθούν επίσης στην πρόληψη της βίας και των τραυματισμών από την οδική κυκλοφορία», δήλωσε ο Δρ Rűdiger Krech, Διευθυντής Προαγωγής Υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Χώρες όπως η Λιθουανία, που αύξησαν τον φόρο αλκοόλ το 2017 για να μειώσουν την κατανάλωση έχουν μειώσει τους θανάτους από ασθένειες που σχετίζονται με το αλκοόλ. Η Λιθουανία αύξησε τα φορολογικά έσοδα από το αλκοόλ από 234 εκατομμύρια ευρώ το 2016 σε 323 εκατομμύρια ευρώ το 2018 και είδε τους θανάτους που σχετίζονται με το αλκοόλ να μειώνονται από 23,4 ανά 100.000 άτομα το 2016 σε 18,1 ανά 100.000 άτομα το 2018.
Η έρευνα δείχνει ότι η φορολόγηση του αλκοόλ και των SSB συμβάλλει στη μείωση της χρήσης αυτών των προϊόντων και δίνει στις εταιρείες έναν λόγο να παράγουν πιο υγιεινά προϊόντα. Ταυτόχρονα ο φόρος σε αυτά τα προϊόντα συμβάλλει στην πρόληψη τραυματισμών και μη μεταδοτικών ασθενειών όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις.
