Η φτωχότερη Περιφέρεια της ηπειρωτικής Ελλάδας είναι η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, αφού το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2019, ήταν σημαντικά χαμηλότερο, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας. Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την αίσθηση ότι οι περισσότερες περιφέρειες, με την ΑΜΘ να μην αποτελεί εξαίρεση, «τροφοδούνται» οικονομικά από τους δημοσίους υπαλλήλους, το εμπόριο και την εστίαση και πολύ λιγότερο από τον αγροτικό τομέα, που, πλέον, έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί.
Σε πανελλαδικό επίπεδο, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2019, το τελευταίο έτος πριν τη δοκιμασία της πανδημίας, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας διαμορφώθηκε στα 17.092 ευρώ, αυξημένο κατά 2,2% σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο.
Ωστόσο, το μέγεθος υποκρύπτει σημαντικές διαφορές και ανισότητες μεταξύ των περιφερειών. Έτσι, η Αττική είναι με διαφορά η πρώτη περιφέρεια, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να διαμορφώνεται στις 22.854 ευρώ, ενώ ουραγοί είναι το Βόρειο Αιγαίο με 11.271 ευρώ και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη με 11.639 ευρώ. Το 2018, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην ΑΜΘ διαμορφώνονταν στα 11.472 ευρώ.
Αναφορικά με τους κλάδους από τους οποίους προέρχονται τα περισσότερα έσοδα για τους κατοίκους της ΑΜΘ, επιβεβαιώνεται ότι πρόκειται για μία περιφέρεια της χώρας, στην οποία κυριαρχούν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι στρατιωτικοί.
Η Δημόσια Διοίκηση και Άμυνα, η Εκπαίδευση και οι Δραστηριότητες σχετικές με την Ανθρώπινη Υγεία και την Κοινωνική Μέριμνα συμβάλλουν με 1,69 δισ. ευρώ, ακολουθούν οι κλάδοι Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, Μεταφορά και Αποθήκευση, Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης με 1,39 δισ ευρώ. Ο κλάδος της Γεωργίας, Δασοκομίας και Αλιείας συμβάλει μόλις με 526 εκ ευρώ.
Στοιχεία ανά Περιφέρεια
Σύμφωνα με την Καθημερινή, ψηλά στην κατάταξη βρίσκονται τα νησιά Αιγαίου και Ιονίου, όπου ο τουρισμός συνεισφέρει σημαντικά. Έτσι, μετά την Αττική, το δεύτερο υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ έχει το Νότιο Αιγαίο με 18.655 ευρώ και το τρίτο υψηλότερο τα Ιόνια Νησιά με 16.147 ευρώ. Μάλιστα, στις περιοχές αυτές σημειώνονται και οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, επομένως οι ανισότητες διευρύνθηκαν.
Έτσι, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε το 2019 στο Νότιο Αιγαίο κατά 4,2% και στα Ιόνια Νησιά κατά 4,5%. Σημαντική αύξηση, 3,7%, είχε και η Θεσσαλία, όπου το κατά κεφαλήν ΑΕΠ διαμορφώθηκε στις 13.071 ευρώ. Στην Αττική η αύξηση ήταν περίπου στον μέσο όρο της χώρας, 2,1%. Αντίθετα, στο Βόρειο Αιγαίο το ήδη χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε περαιτέρω κατά 1,3%, ενώ στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη η αύξηση ήταν κάτω από τον μέσο όρο, 1,5%. Σημαντική μείωση κατά 7,9% σημείωσε και η περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, από 15.513 ευρώ το 2018 σε 14.285 ευρώ το 2019.
Στο σύνολο της χώρας, η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ) διαμορφώθηκε στα 158,762 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 2% σε σύγκριση με το 2018 και πλησιάζοντας τα επίπεδα του 2013 όταν ήταν 159,467 δισ. ευρώ (αλλά σαφώς χαμηλότερη από τα 166,151 δισ. ευρώ του 2012). Σχεδόν το ήμισυ της ΑΠΑ, 47,7%, δημιουργήθηκε στην Αττική. Ακολουθούν η Κεντρική Μακεδονία με 13,7%, η Θεσσαλία με 5,1%, η Κρήτη με 5%, η Στερεά Ελλάδα με 4,7%, η Πελοπόννησος με 4,5%, η Δυτική Ελλάδα με 4,4%, η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη με 3,8%, το Νότιο Αιγαίο με 3,5%, η Ήπειρος με 2,2%, η Δυτική Μακεδονία με 2,1%, τα Ιόνια Νησιά με 1,8% και το Βόρειο Αιγαίο με 1,4%.
Ανά κλάδο
Όσον αφορά τους κλάδους που συνεισέφεραν στην ΑΠΑ, τη μεγαλύτερη συμμετοχή, 43,219 δισ. ευρώ (στο σύνολο των 158,762 δισ. ευρώ), είχε ο τομέας υπηρεσίες-εμπόριο, μεταφορές και τουρισμός, καταλύματα και εστίαση. Ακολουθεί με 31,683 δισ. η δημόσια διοίκηση και άμυνα, η εκπαίδευση και ο τομέας της υγείας και μέριμνας. Έπεται η διαχείριση ακίνητης περιουσίας με συνεισφορά 25,804 δισ., και στην τέταρτη θέση με 21,845 δισ. ευρώ βρίσκεται η μεταποίηση, ορυχεία και λατομεία, παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, διαχείριση αποβλήτων.
Ακολουθούν οι επαγγελματικές, επιστημονικές, τεχνικές και διοικητικές δραστηριότητες με 8,334 δισ. ευρώ, οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες με 7,673 δισ., η γεωργία και αλιεία με 6,926 δισ., οι τέχνες, η διασκέδαση και άλλες υπηρεσίες με 5,623 δισ., η ενημέρωση και επικοινωνία με 5,077 δισ. και οι κατασκευές με 2,579 δισ. ευρώ.
