Οι γιαγιάδες και οι μητέρες μας συνιστούν ένα ποτήρι ζεστό γάλα το βράδυ ως το καλύτερο καταπραϋντικό για ήσυχο ύπνο, με τις υπνωτικές ιδιότητές του να αποδίδονται εν πολλοίς σε ένα αμινοξύ που περιέχει, την τρυπτοφάνη. Μια νέα μελέτη όμως υποδηλώνει ότι τα πράγματα μπορεί να μην είναι τόσο απλά όσο φαίνονται.
Η συσχέτιση του γάλακτος με τον ύπνο αποτελεί αντικείμενο μελέτης εδώ και δεκαετίες. Μεγάλη συνδυασμένη ανάλυση (μετανάλυση) που είχε δημοσιευθεί το 2020 είχε εξετάσει τις διαθέσιμες έρευνες από το 1972 έως το 2019. Αρκετές από αυτές είχαν δείξει ότι το γάλα και γενικότερα τα γαλακτοκομικά προϊόντα σχετίζονται με:
- Μικρότερη καθυστέρηση στην έναρξη του ύπνου
- Λιγότερη αφύπνιση μετά την έναρξη του ύπνου
- Μεγαλύτερη αποδοτικότητα του ύπνου
- Πιο παρατεταμένο ύπνο
Ωστόσο δεν είχαν όλες οι έρευνες τα ίδια συμπεράσματα και αυτό δημιουργούσε ερωτηματικά.
Τα υπνωτικά χάπια
Η ανάγκη να βρεθούν τρόποι διέγερσης του ύπνου είναι επιτακτική. Σύμφωνα με στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, περισσότεροι από ένας στους τρεις ενήλικες ταλαιπωρούνται από αϋπνία, αναφέρει η Αμερικανική Χημική Εταιρεία (ACS).
Πολλοί την αντιμετωπίζουν λαμβάνοντας ηρεμιστικά/υπνωτικά χάπια, ορισμένα από τα οποία επιδρούν σε μία συγκεκριμένη πρωτεΐνη του εγκεφάλου.
Η πρωτεΐνη αυτή λέγεται υποδοχέας GABA. Η ενεργοποίησή του από φαρμακευτικές ουσίες, όπως οι βενζοδιαζεπίνες, καταστέλλει τη μετάδοση μηνυμάτων μεταξύ των νευρικών κυττάρων. Με αυτό τον τρόπο επιβραδύνεται η εγκεφαλική δραστηριότητα και διευκολύνεται ο ύπνος.
Τα φάρμακα όμως έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες και μολονότι είναι αποτελεσματικά, οι επιστήμονες αναζητούν πιο φυσικούς τρόπους αντιμετώπισης της αϋπνίας.
Φυσικές ουσίες και πέψη
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι, εκτός από τρυπτοφάνη, το γάλα περιέχει μίγμα φυσικών πεπτιδίων που προκαλούν υπνηλία. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται η υδρολυμένη τρυπτική καζεΐνη (CTH).
Όταν αυτή αλληλεπιδράσει με ένα πεπτικό ένζυμο που λέγεται τρυψίνη, δημιουργεί ένα ισχυρό μίγμα υπνωτικών πεπτιδίων. Ένα από αυτά, η άλφα-καζοζεπίνη (α-καζοζεπίνη), έχει διαπιστωθεί ότι ασκεί ισχυρή υπνωτική δράση.
Οι ερευνητές της παρούσας μελέτης θέλησαν να εξακριβώσουν εάν δημιουργούνται και άλλα εξίσου ισχυρά πεπτίδια, όταν πίνουμε και πέπτει ο οργανισμός μας το γάλα. Έτσι, κατέγραφαν την διαδικασία της πέψης και έλεγχαν ποια πεπτίδια ενώνονται με τον υποδοχέα GABA.
Όπως διαπίστωσαν, ένα από αυτά, το YPVEPF, ήταν εξαιρετικά αποδοτικό. Σε πειράματα στο εργαστήριο, το πεπτίδιο αυτό αύξησε κατά 25% τον αριθμό των ποντικιών που κοιμόντουσαν γρήγορα. Τετραπλασίασε επίσης τη διάρκεια του ύπνου τους.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ως ένα νέο, φυσικό βοήθημα για τον ύπνο, γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Journal of Agricultural and Food Chemistry.
Ωστόσο επισημαίνουν πως η έρευνά τους συνεχίζεται, για να εξακριβώσουν εάν δημιουργούνται και άλλα εξίσου ισχυρά πεπτίδια όταν πίνουμε γάλα. Έως τότε, συνεχίστε να ακολουθείτε τη συμβουλή της γιαγιάς σας, γιατί και σε αυτό το θέμα οι παλιοί φαίνεται ότι είχαν δίκιο.
Φωτογραφία: iStock
