Το βράδυ της Παρασκευής (6/5) στο Ίδρυμα Παπανικολάου έγινε η πανηγυρική έναρξη του Συνεδρίου για τα 100 χρόνια Ελεύθερης Κομοτηνής. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας Νέου Ελληνισμού του Τμήματος Ιστορίας Εθνολογίας του ΔΠΘ και θέμα της ομιλίας του «Η είσοδος του Ελληνικού στρατού στη Θράκη και η ενσωμάτωση της περιοχής στην Ελλάδα».
Τις εργασίες του συνεδρίου χαιρέτησαν εκ μέρους των διοργανωτών οι: Δήμαρχος Κομοτηνής, Ιωάννης Γκαράνης, Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής, κ.κ. Παντελεήμων, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Ροδόπης, Χρύσα Καραδήμα, ο Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας, Γιώργος Τσιγάρας και ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου – Κοσμήτορας της Σχολή Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ, Μανόλης Βαρβούνης.
Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο Ίδρυμα Παπανικολάου, το διάστημα από 6 έως 8 Μαίου.
Σάββατο 7 Μαΐου
Ίδρυμα Παπανικολάου: Συνέδριο 100 χρόνια Ελευθερίας
Προεδρείο: Κατερίνα Ρωμιοπούλου – Σοφία Δουκατά
09:30-09:45. Δημήτρης Μάτσας, Η τούμπα της Παραδημής και η έρευνα της Νεολιθικής στη Θράκη.
09:45-10:00. Petya Ilieva, Homer, Archilochus, Zone and the Kikones.
10:00-10:15. Μαρίνα Τασακλάκη – Ζαχαρούλα Λέου, Τα ταφικά έθιμα και πρακτικές από τους αρχαϊκούς έως τους ρωμαϊκούς χρόνους μέσα από τα νεκροταφεία της Δίκαιας, της πόλης στη Μολυβωτή καθώς και άλλων θέσεων του Δήμου Κομοτηνής.
10:15-10:30. Δόμνα Τερζοπούλου, – Μαρίνα Τασακλάκη, Η κλασική πόλη στη χερσόνησο της Μολυβωτής. Ανασκαφική έρευνα και δισεπίλυτα ζητήματα.
10:30-10:45. Μαρίνα Τασακλάκη, Η κλασική πόλη στη χερσόνησο της Μολυβωτής. Η νομισματική μαρτυρία.
10:45-11:00. Διαμαντής Τριαντάφυλλος, – Ματθαίος Κουτσουμανής, Δυο ιερά του Ήρωα Ιππέα στην Πάνδροσο και τη Νυμφαία Ροδόπης.
11:00-11:15. Χρύσα Καραδήμα, Παισούλαι, Porsulae ή Porsulis, Μαξιμιανούπολις: ο σταθμός της Εγνατίας Οδού και τα νεότερα αρχαιολογικά δεδομένα από την περιοχή της Κομοτηνής.
11:15-11:45. Συζήτηση
11:45-12:00. Διάλειμμα
Προεδρείο: Διαμαντής Τριαντάφυλλος – Χρύσα Καραδήμα
12:00-12:15. Βασίλης Ευαγγελίδης, Ρωμαϊκή Κομοτηνή: ένα τοπίο αλλαγής και συνέχειας.
12:15-12:30. Γεώργιος Ευφραιμίδης, Βυζαντινό Κάστρο Κομοτηνής: από τις εργασίες των δεκαετιών 1970 και 1990 στο αναστηλωτικό έργο της τελευταίας δεκαετίας.
12:30-12:45. Σταύρος Μπάζας, Ιμαρέτ και Εσκί Τζαμί Κομοτηνής: δυο από τα παλαιότερα Οθωμανικά μνημεία στην Ευρώπη.
12:45-13.00. Ιωάννης Βασιλειάδης, Στοιχεία για τη χωρική οργάνωση της περιοχής του Κάστρου Κομοτηνής κατά την Οθωμανική περίοδο.
13.00-13:15. Κωνσταντίνος Σεραφειμίδης, Οι προσφυγικοί ναοί της ευρύτερης περιοχής της Κομοτηνής.
13:15-13:45. Συζήτηση
Προεδρείο: Μανόλης Γ. Βαρβούνης – Σοφία Μενεσελίδου
18:00-18:15. Γεώργιος Χρ. Τσιγάρας, Εικόνες του 19ου αιώνα στον Ναό του Αγίου Γεωργίου Κομοτηνής.
18:15-18:30. Γεώργιος Χρ. Χαριζάνης, Από τη μεσοβυζαντινή Μοσυνόπολη στην υστεροβυζαντινή Κομοτηνή/Κουμουτζηνά.
18:30-18:45. Μαρία Παραλίδου, Θράκη: η ιστορική εξέλιξη της Κομοτηνής από τον 9ο έως τον 15ο αιώνα.
18:45-19:00. Μυρσίνη Στ. Αναγνώστου, Το Παπίκιον Όρος και ο Όσιος Μάξιμος ο Καυσοκαλύβης σύμφωνα με τον κώδικα 25 της Μονής Ξενοφώντος του Αγίου Όρους.
19:00-19:15. Απόστολος Ποντίκας, Μελετώντας την πληθυσμιακή – πολυπολιτισμική κοινωνική δομή της Κομοτηνής από την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας, ως τα κατοπινά χρόνια.
19:15-19:30. Χαράλαμπος Μηνάογλου, Η Κομοτηνή στα 1790 με τε μάτια ενός Φαναριώτη.
19:30-19:45. Αλέξανδρος Λιαρμακόπουλος, «Ἀπὸ Μαρωνείας εἰς Νικόπολιν»: μεταθέσεις επισκόπων
19:45-20:00. Ιωάννης Μ. Μπακιρτζής, Διερεύνηση των στοιχείων της έντυπης οθωμανικής πηγής–Salname-i Vilayet-i Edirne του 1310/1892, για το σαντζάκι και τον κασαμπά Gümülcine/Κομοτηνής.
20:00-20:15. Τζένη Κατσαρή, Ο Μ. Μελίρρυτος, ένας όψιμος εκπρόσωπος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού – η συνεισφορά του στη «Θεόσωστη Επαρχία Μαρωνείας».
Κυριακή 8 Μαΐου
Ίδρυμα Παπανικολάου Συνέδριο 100 χρόνια Ελευθερίας
Προεδρείο: Γεώργιος Χρ. Τσιγάρας – Ιωάννης Μπακιρτζής
09:30-10:00. Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Η εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης στη Μονή Βαθυρρύακος: λαϊκή παράδοση και λατρεία.
10:00-10:15. Αικατερίνη Γ. Ριτζούλη, Η αρχιτεκτονική της προβιομηχανικής και βιομηχανικής ιστορίας της Κομοτηνής στο μεταίχμιο του 20ου αι.
10:15-10:30. Νικόλαος Τσουρής – Ιωάννης Σιγούρος, Η ελληνορθόδοξη εκπαίδευση στην Κομοτηνή κατά την ύστερη Οθωμανοκρατία (β΄ μισό του 19ου αιώνα – 1913).
10:30-10:45. Βασίλης Ριτζαλέος, L’ Alliance Israélite Universelle στην Κομοτηνή 1910-1915: το έργο της Γαλλοεβραϊκής Οργάνωσης για την «αναγέννηση της Τοπικής Εβραϊκής Κοινότητας σε περίοδο κρίσης.
10:45-11:00. Νικήτας Ζαφείρης, Θεατρικότητα και δημόσιος χώρος στα πρόθυρα της Μικρασιατικής Καταστροφής.
11:00-11:30. Συζήτηση
11:30-11:45. Διάλειμμα
Προεδρείο: Κωνσταντίνος Χατζόπουλος – Κωνσταντίνα Καλλιντζή
11:45-12:00. Δημήτριος Φεγγομύτης, Η Δυτική Θράκη και η βουλγαρική κυριαρχία (1913-1920) μέσα από τις αναμνήσεις ‘Εκ Θράκης’ του Αναπληρωτή Γενικού Διοικητή Θράκης Γεραγά Κώστα.
12:00-12:15. Βασιλική Ν. Φίλιου, Η εγκατάσταση των προσφύγων στον αστικό προσφυγικό συνοικισμό «Ρέμβης–Σταθμού» της Κομοτηνής, σύμφωνα με το αρχείο της Κοινωνικής Πρόνοιας.
12:15-12:30. Georgi Dikin, Βούλγαροι πρόσφυγες της Δυτικής Θράκης στο Πλόβντιβ κατά τη δεκαετία 1920.
12:30-12:45. Δημήτριος Τσούδρης, Η Κομοτηνή μέσα από τις Cartes Postales: τόποι μνήμης και ετεροτοπίες.
12:45-13:30. Συζήτηση – συμπεράσματα.
