Το μεγαλύτερο παγόβουνο του κόσμου κινείται έπειτα από περισσότερα από 30 χρόνια που βρισκόταν κολλημένο στον πυθμένα της θάλασσας.
Το παγόβουνο, με την ονομασία A23a, είχε αποκολληθεί από την ακτογραμμή της Ανταρκτικής το 1986. Ωστόσο γρήγορα κόλλησε στον πυθμένα της Θάλασσας Γουέντελ, έχοντας ουσιαστικά μετατραπεί σε ένα νησί πάγου.
Με έκταση σχεδόν 4.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, το παγόβουνο είναι δύο φορές μεγαλύτερο από το Λονδίνο. Έχει πάχος περίπου 400 μέτρα, ενώ όταν αποκολλήθηκε από την Ανταρκτική, φιλοξενούσε έναν σοβιετικό ερευνητικό σταθμό.
Η Μόσχα τότε έστειλε μια αποστολή για να αφαιρέσει εξοπλισμό από τη βάση Druzhnaya 1, φοβούμενη ότι θα χαθεί. Ωστόσο, το παγόβουνο δεν απομακρύνθηκε πολύ από την ακτή, προτού «αγκυροβολήσει» στις λάσπες του βυθού της Θάλασσας Γουέντελ.
Γιατί κινείται τώρα;
Γιατί όμως το παγόβουνο κινείται τώρα; «Ρώτησα μερικούς συναδέλφους για αυτό, αναρωτιόμουν αν υπήρχε κάποια πιθανή αλλαγή στη θερμοκρασία του νερού της υφαλοκρηπίδας, αλλά συναινούμε ότι απλώς είχε έρθει η ώρα», δήλωσε ο Δρ. Άντριου Φλέμινγκ από τη Βρετανική Ερευνητική Ομάδα Ανταρκτικής (BAS) στο BBC.
«Ήταν καθηλωμένο από το 1986, αλλά τελικά έπρεπε να μειωθεί αρκετά σε μέγεθος, προκειμένου να αρχίσει να κινείται. Εντόπισα την πρώτη κίνησή του το 2020» πρόσθεσε ο ίδιος.
Το παγόβουνο κινείται ταχύτερα τους τελευταίους μήνες, λαμβάνοντας ώθηση από ανέμους και ρεύματα, και τώρα περνά το βόρειο άκρο της Ανταρκτικής Χερσονήσου.
Προς τα πού θα κινηθεί;
Όπως τα περισσότερα παγόβουνα στη συγκεκριμένη περιοχή, το A23a θεωρείται βέβαιο ότι ακολουθώντας το πολικό ρεύμα της Ανταρκτικής, θα οδηγηθεί στον Νότιο Ατλαντικό, σε μια διαδρομή που έχει γίνει γνωστή ως «πέρασμα των παγόβουνων». Αυτή, εξάλλου, είναι και η κίνηση του νερού.
Οι επιστήμονες θα παρακολουθούν στενά την πορεία του παγόβουνου. Εφόσον προσαράξει στο Βρετανικό Υπερπόντιο Έδαφος της Νοτίου Γεωργίας, υπάρχουν φόβοι ότι θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στις φώκιες, τους πιγκουίνους και άλλα θαλασσοπούλια που αναπαράγονται στο νησί. Ο μεγάλος όγκος του A23a θα μπορούσε να διαταράξει τις συνήθεις διαδρομές που ακολουθούν κατά την αναζήτηση τροφής, εμποδίζοντάς τα να ταΐσουν σωστά τα μικρά τους.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει το BBC, θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι τα παγόβουνα αποτελούν απλώς εστίες κινδύνου. Καθώς μεγάλα παγόβουνα σαν το Α23α λιώνουν, απελευθερώνουν ορυκτή σκόνη που ενσωματώθηκε στον πάγο τους όταν ήταν μέρος των παγετώνων που ξεκινούσαν από τον βραχώδη πυθμένα της Ανταρκτικής. Αυτή η σκόνη αποτελεί πηγή θρεπτικών συστατικών για οργανισμούς που αποτελούν τη βάση της τροφικής αλυσίδας των ωκεανών.
«Από πολλές απόψεις αυτά τα παγόβουνα δίνουν ζωή: είναι το σημείο εκκίνησης βιολογικής δραστηριότητας», σημείωσε η Δρ. Κάθριν Γουόκερ, από το Woods Hole Oceanographic Institution.
