“…Να ομολογείς στον σύζυγο, ότι έχεις ελαττώματα… Προ παντός να σέβεσαι την μητέρα του συζύγου σου. Μην λησμονείς ότι την ηγάπησε προτού αγαπήσει εσένα….”
Ὲν ἀρχῇ ἦν ὁ Τσελεμέντες… Γιατί όλα από αυτόν και το βιβλίο του ξεκίνησαν και, όλα εκεί καταλήγουν… Η σύγχρονη μαγειρική, συνταγές, μίξεις και προσμίξεις, καινοτομίες, διακοσμήσεις, όλα μα όλα -κατά τη γνώμη μας- έχουν σαν αφετηρία το βιβλίο του Τσελεμεντέ….
Εμείς έχουμε στην κατοχή μας την 15η πανηγυρική και πιο δημοφιλή έκδοση του 1966 του Νικόλαου Τσελεμεντέ του αρχιμάγειρα του 20ου αιώνα και εκσυγχρονιστή της Ελληνικής κουζίνας, καθώς χάρη σ’ αυτόν οι Ελληνίδες νοικοκυρές έμαθαν τη μπεσαμέλ, τα πιροσκί και τη μπουγιαμπέσα, πράγμα που κατά μερικούς ισοδυναμούσε με νόθευση της ελληνικής κουζίνας με ευρωπαϊκά στοιχεία. Δεν θα αναφερθούμε τώρα, στους θησαυρούς που υπάρχουν μέσα…. στην καθαρεύουσα… θα αρχίσω με το εντυπωσιακό εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου, με τίτλο «Ο ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣ ΤΑΣ ΚΥΡΙΑΣ» Ύπό τῆς ὲστεμμένης λογίας CARMEN SYLVA!
Και ποια ήταν η CARMEN SYLVA ή κατά κόσμον Ελισάβετ του Βιντ; Ήταν σύζυγος του βασιλιά Καρόλου Α’ της Ρουμανίας. Υπήρξε η πρώτη που έφερε τον τίτλο της Βασίλισσας της Ρουμανίας. Χρησιμοποίησε το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Κάρμεν Σίλβα, για να γράψει διάφορα έργα σε πολλές γλώσσες. Ήταν ονειροπόλα και εκκεντρική, ενώ αρκετά ασυνήθιστη για μια βασίλισσα, ήταν η προσωπική της άποψη, όπως έγραψε σε κάποιο ημερολόγιό της, ότι θεωρούσε μια δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης προτιμότερη από τη μοναρχία.
Παρά τις προοδευτικές της απόψεις όμως «ο Δεκάλογος προς τας Κυρίας», που έγραψε η Carmen Sylva, είναι ένα ξεπερασμένο κείμενο, άκρως αντιφεμινιστικό που θέλει τη γυναίκα βασίλισσα -μόνο- της κουζίνας και σκλάβα του συζύγου, που είναι υποχρεωμένη να συμφωνεί πάντα μαζί του, να τον υπακούει, να μην αντιμιλάει, να σέβεται την μητέρα του, να του λέει συχνά πόσο καταπληκτικός είναι, να τονίζει τα δικά της ελαττώματα και άλλα απίθανα πλην κατακριτέα και πλέον μη αποδεκτά για τη σημερινή εποχή που όμως μας υπενθυμίζουν τις παραδοσιακές φαλλοκρατικές σεξιστικές κοινωνικές αρχές, που ευτυχώς έχουν ανατραπεί τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος του δυτικού κόσμου. Σε μερικούς και μερικές ο «χρυσός» δεκάλογος για έναν ευτυχισμένο γάμο, προκαλεί γέλια, μερικούς τους εξοργίζει, άλλοι προβληματίζονται, υπάρχουν όμως και αρκετοί νοσταλγοί της εποχής εκείνης που διαβάζοντας τον, χαμογελούν ονειροπόλα…
Παρ΄όλα αυτά εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι είναι ένα καταπληκτικό, ιστορικό κειμήλιο, που καταδεικνύει τις τάσεις της εποχής, τα πιστεύω γυναικών και ανδρών, τις παρελθούσες αξίες, και δίνει μία εικόνα της εποχής του Τσελεμεντέ, ο οποίος παρά τα όσα δημοσιεύει, είναι από τους λίγους άνδρες της εποχής του, που βοήθησε τις γυναίκες να ξεχωρίσουν, μέσα από αυτό που ήξεραν να κάνουν καλά και ίσως ήταν και ο μοναδικός τρόπος: την μαγειρική.
Ακολουθεί το απίστευτο κείμενο της εστεμμένης λογίας δυστυχώς χωρίς οξείες δασείες και περισπωμένες….
- Μην αρχίσεις ποτέ λογομαχία, και αν ακόμη έλθη χωρίς να την περιμένης… να τηρής σιωπήν και να είσαι βεβαία, ότι η συστολή σου θα σου δώσει την νίκην
- Μην λησμονής, ότι είσαι σύζυγος ενός ανθρώπου και όχι ενός Θεού. Επομένως μην παραξενεύεσαι δια τας αδυναμίας του.
- Μη ζητάς από τον σύζυγόν σου χρηματικά ποσά ανώτερα των δυνάμεών του.
- Εάν βλέπης ότι ο συζυγός σου δεν έχει καρδιά, μη λησμονής ότι έχει στομάχι. Να το περιποιήσαι και να είσαι βεβαία ότι θα κατακτήσεις και την καρδιά του.
- Να προσπαθείς σε δεδομένη ευκαιρία, να επιβάλλεται η γνώμη του συζύγου σου. Αυτό και εκείνον εξυψώνει και εσένα δεν σε ζημιώνει.
- Να παρακολουθείς εις τας εφημερίδας, κάθε τι το ενδιαφέρον και όχι μόνο τα μυθιστορήματα και τα σκάνδαλα. Αυτό και τον σύζυγό σου θα ευχαριστεί και επί πλέον θα είσαι ενήμερος ώστε να ημπορείς να τον βοηθήσεις εις μίαν απορίαν του.
- Πρόσεξε ώστε να μην πληγώσεις ποτέ τον σύζυγό σου ούτε με λόγους, ακόμη και εις την πλέον ζωηράν φιλονεικίαν.
- Από καιρού είς καιρόν, λέγε εις τον σύζυγό σου, ότι είναι πρότυπον συζύγου. Είναι ένα φιλοφρόνημα που θα τον ευχαριστήσει. Να ομολογείς δε, ότι έχεις και συ τα ελαττώματά σου.
- Εάν ο σύζυγός σου είναι έξυπνος, να είσαι η σύντροφός του. Εάν υστερεί πνευματικώς, να είσαι η φίλη και η σύμβουλός του.
- Προ παντός να σέβεσαι την μητέρα του συζύγου σου. Μην λησμονείς ότι την ηγάπησε προτού αγαπήσει εσένα.